Wat is stress en hoe kan je stress verminderen?

Laatst bijgewerkt op 11 juli 2022

Stress is een fenomeen dat in deze drukke maatschappij vaak voorkomt. In dit artikel lees je wat stress exact is, hoe het ontstaat en wat je kan doen.

Wat is stress?

Bij uitdagingen en veranderingen, ook wel stressoren genoemd, gaat je lichaam daar fysiek en mentaal op reageren. Dat noemen we dan stress. Stressreacties helpen je lichaam om zich aan nieuwe situaties aan te passen. Stress kan positief zijn: het houdt ons alert, gemotiveerd en klaar om gevaar te vermijden.

Als stress lange tijd aanhoudt, dan kan je echer last krijgen van overspannenheid. Overspannen zijn wordt meestal als synoniem gebruikt voor overwerkt en oververmoeid zijn. Als die overspannendheid lange tijd aanhoudt kan ze verergeren en je gezondheid beïnvloeden. Het is daarom nodig de stress-symptomen tijdig te herkennen en eraan te werken om deze zo vlug mogelijk onder controle te krijgen.^[1]

Oorzaken van overspannen gedrag

Iets dat voortdurend hoge eisen oplegt of letterlijk dwingt om de lat steeds hoger te leggen kan een overspannen gevoel veroorzaken. Stress kan ontstaan door interne en externe factoren.

Factoren van buitenaf

• Belangrijke veranderingen in het levenspatroon
• Veranderingen op het werk
• Familiale problemen
• Relatieproblemen
• Financiële problemen
• Teveel doen op korte termijn

Factoren uit ons denken

• Het onvermogen om de onzekerheid te accepteren
• Pessimisme
• Een negatief zelfbeeld
• Onrealistische verwachtingen
• Perfectionisme
• Een gebrek aan assertiviteit

Symptomen van stress

• Zich geremd voelen: je concentreren en je dagelijkse taken organiseren gaat moeilijker dan anders.
• Fysieke symptomen: hoofdpijn, buikpijn, een snelle pols, overmatig zweten, tremor, pijn in de borst, misselijkheid, constipatie of diarree, spierspanning, gebrek aan energie, vaak terugkerende verkoudheden, droge mond, leverproblemen en opvliegers.
• Mentale symptomen: negatieve gedachten, een laag gevoel van eigenwaarde, prikkelbaarheid, moeite hebben om te ontspannen, slapeloosheid en andere mensen vermijden.
• Gedragssymptomen: gebrek aan eetlust, uitstel- of vermijdingsgedrag, (verhoogd) gebruik van alcohol of drugs, zenuwachtig gedrag zoals nagelbijten en niet kunnen stilzitten.^[2]

Gevolgen van chronische stress

Het lichaam maakt geen onderscheid tussen lichamelijke en psychische stress en gaat er steeds hetzelfde op reageren door er tegen te vechten. Duren deze stressmomenten te lang of komen ze te vlug na elkaar, dan gaan ze wel moeilijker en moeilijker verlopen en op een bepaald moment de overhand nemen zodat je overspannen geraakt.

Chronische stress heeft een invloed op bijna elk systeem in het lichaam. We denken hierbij aan het zenuwstelsel (constante vecht-of-vluchtreactie), het musculoskeletale systeem (de spieren trekken samen), het respiratoire systeem (je adem wordt zwaarder), het cardiovasculaire systeem (je hart trekt sneller samen), het endocriene systeem (er wordt meer cortisol geproduceerd), het gastro-intestinale systeem (je eetpatronen en vertering veranderen) en het reproductiesysteem (je hormonen reageren op stress).

Samengevat kan stress de bloeddruk verhogen, het immuunsysteem onderdrukken, de kans op hartaanvallen en beroertes verhogen, bijdragen tot onvruchtbaarheid en het verouderingsproces aanzienlijk versnellen. Langdurige stress kan zelfs de hersenen beïnvloeden, waardoor je kwetsbaarder wordt voor angst en depressie.

Leren omgaan met stress

Om te voorkomen dat je overspannen raakt moet je leren omgaan met de stress en zijn symptomen.

#1. Stress zit deels in je hoofd

Het belangrijkste is dat je steeds het gevoel behoudt dat je alles onder controle hebt. Stressmanagement houdt in dat je door het aanbrengen van een aantal vaardigheden weer alles onder controle kan krijgen.

Dit heeft te maken met een wijziging in het denkpatroon, het veranderen van de werkplanning, leren praten over problemen en hulp vragen, voldoende tijd nemen voor zichzelf en tijd maken voor rust en ontspanning.

#2. Leer ontspannen

Je kan stress niet helemaal uit het leven verbannen, maar wel onder controle houden en positief beïnvloeden. Ontspanningstechnieken zoals yoga, meditatie en diepe ademhaling zorgen ervoor dat het lichaam zich gaat ontspannen.

Zo creëer je een vorm van rust die het tegenovergestelde effect heeft als de stressfactoren. Zij verhogen ook het vermogen om rustig te kunnen blijven en de opgehoopte druk te verwerken.

#3. Durf te praten

Praat met anderen over het probleem en vraag advies waar nodig. Tracht oplossend te werken en dit doe je stap voor stap. Maak een werkplanning en loop niet te hard van stapel. Blijf positief denken, ook als het moeilijk gaat.

#4. Blijf bezig

Stress kan in vele gevallen verlammend werken. Je hebt de neiging de dagen in bed of in de zetel door te brengen. Het is echter een goed idee om je bezig te houden met hobby’s of sport. Deze zullen je dopamineniveaus doen toenemen wat een positieve invloed heeft op stress. ^[3] Ook afspreken met vrienden heeft een stress-verlagend effect.

#5. Supplementen tegen stress

Een paar supplementen zijn zeer waardevol om elk stressniveau beter aan te kunnen, bijvoorbeeld adaptogenen zoals ashwagandha en rhodiola.

Daarnaast is het enorm belangrijk om ook voldoende hersenvoedsel binnen te krijgen en dan denken we in de eerste plaats aan omega-3 vetzuren en aan lecithine. Deze 2 zijn bijzonder belangrijk om de hersenen optimaal te laten functioneren, des te meer daar veel dagelijks (junk)voedsel verschillende vitaminetekorten mee veroorzaakt.^[4]

Metis - Anti-stress 03 - Starter (40 veg caps)

Metis Anti-Stress 03 combineert ashwagandha, citroenmelisse, heilig basilicum (Tulsi) en Lactobacillus subtilis HU58 & coagulans.

Bekijk dit product