Vriendinnen verlagen stressniveaus bij vrouwen van alle leeftijden

Laatst bijgewerkt op 21 september 2021

Onderzoekers van het Beckman Institute for Advanced Science and Technology stelden vast dat praten met vriendinnen niveaus van stresshormonen bij vrouwen van elke leeftijd verlaagt.

Zorgen voor anderen in tijden van stress

Onderzoekers Michelle Rodrigues en Si On Yoon gingen na hoe de leeftijd en de onderlinge bekendheid van vrouwelijke gesprekspartners een gesprek beïnvloeden. Deze evaluatie diende als maat voor de doeltreffendheid van de interactie en de stressreacties die als gevolg daarvan ontstonden.

In de studie testten ze twee hypotheses. Ten eerste was de “tend-and-befriend” hypothese, die de traditioneel mannelijke “vecht-of-vlucht” dichotomie uitdaagt. Deze hypothese stelt dat vrouwen een alternatief mechanisme hebben ontwikkeld als reactie op stress, waarbij ze focussen op zorgzaamheid en sociale banden. Om met stress om te gaan kunnen vrouwen dus kracht putten uit vriendschappen met vrouwelijke leeftijdsgenoten.

Ten tweede testte het team de sociaal-emotionele selectiviteitshypothese, die ervan uitgaat dat we bij het ouder worden snoeien in onze vriendenkring en meer kwalitatieve vriendschappen nastreven. Waar onderzoek in het verleden vooral focuste op adolescenten, ging men nu dus ook naar oudere vrouwen kijken.

Opzet van de studie

Michelle Rodrigues, die onderzoek naar vriendschap deed, en Si On Yoon, die taal en fysiologie in sociale interacties bestudeerde, keken samen naar de communicatie van vrouwen in vriendschappen.

Voor hun onderzoek testten ze een groep van 32 vrouwen: 16 “oudere volwassenen” tussen 62 en 79 jaar, en 16 “jongere volwassenen” tussen 18 en 25 jaar. Elke deelneemster werd ofwel gekoppeld aan een bekende ofwel aan een onbekende gesprekspartner.

De partnerschappen ondergingen een reeks conversatie-uitdagingen, waarbij elke deelnemer aan haar partner opdroeg een set tangrammen te rangschikken in een volgorde die alleen zij kon zien. Elke vorm was abstract en opzettelijk moeilijk om te beschrijven.

Deze oefening hielp om de efficiëntie van elk gesprek te in kaart te brengen: partners die de gewenste tangram-opstelling in minder woorden tot stand brachten werden als efficiënter beschouwd, en paren die meer woorden nodig hadden om de taak te voltooien werden als minder efficiënt beschouwd.

Het team mat ook het speekselcortisol om de stressniveaus van de deelnemers tijdens het testproces te kwantificeren en te vergelijken. In stressvolle situaties maakt je lichaam namelijk een verhoogde hoeveelheid cortisol vrij, wat zorgt een vrijgave van glucose in onze bloedbaan. Die veranderingen zien we al na 15 tot 20 minuten in ons speeksel. De stijging van cortisol in het speeksel geeft dus de niveaus van stress aan.

Resultaten van de studie

Het team ontdekte dat de jongere volwassen efficiënter communiceerden met bekende partners dan oudere volwassenen, maar dat ze minder efficiënt communiceerden met onbekende partners. De oudere volwassenen daarentegen gaven blijk van gespreksvaardigheid door snel de abstracte tangrammen uit te leggen aan zowel vrienden als onbekenden.

Deze bevinding onderschreef de sociaal-emotionele selectiviteitshypothese, die een correlatie tussen leeftijd en sociaal isolement verwachtte, niet. “Hoewel oudere volwassenen ervoor kiezen meer tijd door te brengen met mensen die belangrijk voor hen zijn, is het duidelijk dat ze de sociale vaardigheden hebben om met onbekende mensen om te gaan als en wanneer ze dat willen,” zei Rodrigues.

Daarnaast hadden in beide leeftijdsgroepen degenen die met vertrouwde partners werkten consistent lagere cortisolniveaus dan degenen die met onbekende partners werkten.

De “tend-and-befriend” hypothese kan dus doorgetrokken worden naar vrouwen van een hogere leeftijd. Vriendschap heeft hetzelfde effect gedurende het hele leven. Vertrouwde partners en vrienden bufferen stress, en dat blijft zo naarmate je ouder wordt.^[1][2]