In dit artikel lees je wat jicht precies is, wat de symptomen zijn, hoe je veranderingen in je dieet kan aanbrengen en hoe het op een medische manier behandeld kan worden.
Wat is jicht?
Jicht is een ziekte die optreedt als gevolg van een verhoogde urinezuurgehalte in het bloed. Hierdoor worden kleine kristallen gevormd die zich in het weefsel, meestal de gewrichten, maar ook de nieren vastzetten. Deze zorgen voor ontstekingen in de gewrichten.
Jicht heeft een chronisch voorkomen door vorming van knobbels in en rond de gewrichten, beschadiging van de gewrichten, aantasten van de nierfunctie en vorming van nierstenen. De gewrichtsontsteking is eigenlijk een reactie van het immuunsysteem waarbij witte bloedcellen de kristallen gaan omringen en proberen te vernietigen.
Symptomen van jicht
Een acute jichtaanval gebeurt meestal aan de grote teen en wordt medisch ook podagra genoemd. Toch kunnen ook andere gewrichten zoals: enkels, knieën, polsen, vingers en ellebogen aangetast worden. Kenmerkend voor een acute aanval zijn: pijn, warmte, zwelling, rode verkleuring van de huid en een uitgesproken overgevoeligheid.
Dit kan zo erg zijn dat een simpele aanraking van een laken als heel pijnlijk wordt ervaren. Minder vaak kan de patiënt ook koorts ontwikkelen. De pijnlijke aanvallen kunnen na enkele uren of dagen verdwijnen zonder behandeling. In zeldzame gevallen kan een aanval weken duren. Jicht komt regelmatig terug.
Urinezuurkristallen kunnen zich vormen in het gewrichtszakje (bursae) van de gewrichten. Ze geven een soort ontstekingsreactie die zorgt voor zwelling en pijn in en rond het gewricht. In zeldzame gevallen krijg je hier een chronische ontsteking die gelijkt op reumatoïde artritis.
Bij chronische jicht gaan er nodulaire massa’s opstapelen in de weke delen verspreid over het lichaam. Meestal vind men deze harde knobbeltjes rond de vingers, aan de uiteinden van de ellebogen, in de oren en rond de grote teen. Ze kunnen in het hele lichaam voorkomen, zoals op de stembanden en rond het ruggenmerg, maar minder frequent.
Het jichtdieet
Het lichaam maakt urinezuur aan wanneer het purine uit de voeding verwerkt. Er zijn ook van nature purines aanwezig in ons lichaam. Een jichtdieet is gebaseerd op het verminderen van purine rijke voedingsmiddelen.
- Beperk of verminder de inname van alcohol, want dit verstoort de uitscheiding van urinezuur door het lichaam.
- Beperk vlees, vis en gevogelte. In dierlijke eiwitten zitten heel veel purines. Om hoge urinezuurgehaltes te vermijden kunnen we best het gebruik van dierlijke eiwitten vermijden of beperken. Voedingsmiddelen rijk aan purine zijn: orgaanvlees, rood vlees, vette vis, schaal en schelpdieren, ansjovis, haring, asperges en champignons.
- Beperk het vetgebruik. Verzadigde vetzuren verminderen het vermogen van het lichaam om urinezuur te elimineren. Het gebruik van plantaardige eiwitten zoals bonen en peulvruchten en het gebruik van onverzadigde vetten gaan het lichaam helpen.
- Beperk of vermijd voedingsmiddelen gezoet met een hoog fructose gehalte. Fructose is immers het enige koolhydraat waarvan gekend is dat ze het urinezuurgehalte verhoogt. Gebruik liefst 100% natuurlijk vruchtensap.
- Gebruik meer complexe koolhydraten zoals: volle granen, groenten en fruit.
- Drink voldoende vocht. Water is nodig om het overtollige urinezuur uit het lichaam te spoelen. Een volwassen persoon heeft minimum 1,5 liter water nodig. Bij mannen zou het gebruik van vier tot zes koppen koffie helpen om het urinezuur niveau te verlagen.
De behandeling van jicht
De twee belangrijke doelen in de behandeling van jicht zijn: het stoppen van de acute ontstekingen die de gewrichten kunnen beschadigen en het verminderen of stoppen van de aanvallen. Men tracht ook de opstapeling van urinezuurkristallen in het weefsel te voorkomen.
Een acute aanval kan men behandelen met ontstekingsremmende medicatie. Preventief vermindert men de kans op een acute aanval door voldoende vochtinname, een jicht dieet te volgen, alcohol te mijden en het gebruik van urinezuur verlagende medicatie.
