Artritis is een overkoepelende term die wordt gebruikt om ontsteking van de verbindingen te beschrijven. Er zijn daarbij verschillende soorten artritis. We denken hierbij aan reumatoïde artritis of reuma (RA) en osteoartritis of artrose (OA).
Hoewel RA en OA beide invloed hebben op de gewrichten, zijn het zeer verschillende vormen van een bredere aandoening. RA is een auto-immuunziekte, terwijl OA een degeneratieve gewrichtsaandoening is.
Autoimmuunziekte versus degeneratieve stoornis
RA is een auto-immuunziekte, wat betekent dat je lichaam zichzelf aanvalt. Als je RA hebt, interpreteert je lichaam de zachte voering rond je gewrichten als een bedreiging, vergelijkbaar met een virus of bacterie, en valt het aan.
Deze aanval zorgt ervoor dat er zich vocht ophoopt in je gewricht. Naast zwelling veroorzaakt deze vochtophoping ook vochtophoping:
- Pijn
- Stijfheid
- Ontsteking rond uw gewrichten
OA is een degeneratieve gewrichtsaandoening. Mensen met OA ervaren een afbraak van het kraakbeen dat hun gewrichten opvult. De slijtage van het kraakbeen zorgt ervoor dat de botten tegen elkaar aan wrijven. Hierdoor komen kleine zenuwen bloot te liggen, waardoor pijn ontstaat.
Bij OA is er geen sprake van een auto-immuunproces zoals bij RA, maar er treedt ook een lichte ontsteking op.
Risicofactoren
Beide soorten artritis komen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. RA en OA komen vaker voor bij oudere volwassenen, maar RA kan zich op elke leeftijd ontwikkelen.
RA zit in families. Je hebt een hogere kans om de aandoening te ontwikkelen als je ouder, of broer of zus het heeft.
Je hebt meer kans om OA te ontwikkelen als je:
- Overgewicht hebt
- Diabetes hebt
- Jicht hebt
- Traumatische verwondingen aan je gewrichten hebt opgelopen
Symptomen: gelijkenissen en verschillen
Veel van de basissymptomen van RA en OA zijn dezelfde:
- Pijnlijke, stijve gewrichten
- Een beperkt bewegingsbereik
- Warmte of gevoeligheid van het getroffen gebied
- Verhoogde intensiteit van de symptomen bij het opstaan
Kenmerken van RA
Elke vorm van artritis heeft ook zijn eigen unieke set van symptomen. RA is een systemische ziekte, wat betekent dat het je hele lichaam – longen, hart, ogen – kan aantasten. Vroege tekenen van RA kunnen ook de volgende zijn:
- Lage koorts, vooral bij kinderen
- Spierpijn
- Overmatige vermoeidheid
Mensen in gevorderde stadia van RA kunnen harde knobbels onder de huid in de buurt van gewrichten opmerken. De stukken, genoemd reumatoïde knobbeltjes, kunnen gevoelig zijn.
Kenmerken van OA
Het is onwaarschijnlijk dat mensen met OA algemene symptomen krijgen. De degeneratieve aard van OA is beperkt tot de gewrichten.
Je kunt knobbels onder de huid rond de gewrichten ontwikkelen, maar deze knobbels zijn anders dan reumatoïde knobbeltjes. Mensen met OA hebben de neiging om botsporen te ontwikkelen, of overmatige botgroei aan de randen van de aangetaste gewrichten.
Aangetaste gewrichten bij RA
RA begint meestal in de kleinere gewrichten. Je hebt waarschijnlijk pijn, stijfheid en zwelling in de vingergewrichten. Naarmate de RA vordert, kunnen zich symptomen ontwikkelen in grotere gewrichten zoals knieën, schouders en enkels.
RA is een symmetrische ziekte. Dat betekent dat u de symptomen aan beide zijden van uw lichaam op hetzelfde moment zult ervaren.
Aangetaste gewrichten bij OA
OA is minder symmetrisch. Je kan bijvoorbeeld pijn hebben in je linker- en rechterknie, maar één zijde of één gewricht is erger.
OA, zoals RA, komt vaak voor in de handen en vingers. OA tast vaak naast de knieën ook de wervelkolom en de heupen aan.
Behandelingsbenaderingen
Het primaire doel bij de behandeling van zowel OA als RA is het volgende:
- Pijn verminderen
- Een betere werking bewerkstelligen
- Minimaliseren van schade aan de gewrichten
Je arts zal deze doelen op een andere manier benaderen, afhankelijk van welke aandoening je hebt.
Anti-ontstekings- en corticosteroïde medicijnen zijn over het algemeen effectief voor zowel OA als RA. Als je RA hebt, kunnen medicijnen die je immuunsysteem onderdrukken schade voorkomen door je lichaam te stoppen met het aanvallen van uw gewrichten.
Vooruitzichten
Er is geen genezing voor RA of OA. Er zijn echter wel behandelingen beschikbaar om de symptomen van beide aandoeningen te verzachten.[1]
Twee voorbeelden van behandelingsmethodes zijn kurkuma en boswellia. Beide stoffen zijn natuurlijke ontstekingsremmers, en helpen om pijn, zwelling en stijfheid bij RA en OA te verminderen.
Bronnen