Voorkomen en behandelen van artrose
Gepubliceerd op 23 juni 2016 - Laatst bijgewerkt op 11 juli 2022
Laatst bijgewerkt op 11 juli 2022
In dit artikel leggen we uit wat artrose precies is, waar in je lichaam het voorkomt, en hoe het met supplementen behandeld kan worden.
Wat is artrose?
Artrose is een algemene term die degeneratie in de gewrichten beschrijft. Het wordt geassocieerd met een afbraak van het kraakbeen in de gewrichten en komt meest voor in de heupen, knieën en de ruggengraat. Het heeft ook invloed op de gewrichten van de vingers, het gewricht aan de basis van de duim en het gewricht aan de basis van de grote teen.
De gewone behandelingsmethodes hebben geen invloed op de progressie van osteoartrose. Toch zijn er twee voedingssupplementen (glucosamine en chondroitine-sulfaten) die nu worden bestudeerd om uit te zoeken of ze de pijn kunnen verlichten en misschien de afbraak van het kraakbeen kunnen tegengaan.
Wat is kraakbeen?
Kraakbeen is een stevig, rubberachtig materiaal dat de einden van de beenderen in normale gewrichten bedekt. De voornaamste functie is het beperken van de wrijving in de gewrichten, als het ware zoals een schokdemper. Het schok-dempende effect van normaal kraakbeen dankt het aan de mogelijkheid om wanneer het ingedrukt wordt van vorm te veranderen.
Kraakbeen kan van vorm veranderen omdat het voor meer dan 70% uit water bestaat en aldus kan worden herverdeeld bij beweging. Wanneer er bv. druk op een knie wordt uitgeoefend zoals bij het staan of wandelen, zal een deel van het water in het kraakbeen in het gewricht dringen en zo het kraakbeen bedekken. Wanneer de druk niet langer wordt uitgeoefend, zoals wanneer je gaat zitten, wordt het water opnieuw geabsorbeerd en neemt het kraakbeen terug zijn gewone vorm aan.
Omdat kraakbeen geen zenuwen bevat voel je geen pijn wanneer deze veranderingen in vorm optreden.
Bij osteoartrose wordt het kraakbeen in een gewricht stijf en verliest zijn rekbaarheid waardoor het vatbaar wordt voor beschadiging. Door de loop van de tijd heen kan het kraakbeen op sommige plaatsen afslijten waardoor het een deel van zijn mogelijkheden als schokdemper verliest. Bij dit proces van afslijten kunnen de pezen en de ligamenten rekken, wat tot pijn leidt. Als de toestand erger wordt, kunnen de botten tegen elkaar wrijven.
Kraakbeen bestaat uit vier substanties: collageen, proteoglycanen, water en chondrocytes.
- Collageen
Het proteïne collageen, een sleutelcompoment van kraakbeen, is ook terug te vinden in de huid en de pezen. Collageen voorziet kraakbeen van zijn sterkte en schept een framework waarin de andere componenten van het kraakbeen huizen. - Proteoglycanen
Deze substantie is een combinatie van proteïne en suiker. Ze zijn rond en tussen het kraakbeen geweven, wat het kraakbeen toelaat onder druk van vorm te veranderen. Ze verspreiden het water in het kraakbeen bij een beweging. - Water
Gezond kraakbeen bevat meer dan 70% water. In aanvulling op de functie als schokbreker van het kraakbeen, zorgt het voor het smeren en het voeden van het kraakbeen. - Chondrocyten
Deze cellen produceren nieuw kraakbeen en proteoglycanen in het kraakbeen. Ze laten ook enzymen vrij die verouderd kraakbeen en proteoglycanen helpen afbreken en afvoeren.
De behandeling van osteoartrose
Het doel van de behandeling van osteoartrose is het verminderen van de pijn in de gewrichten en de stijfheid, het verbeteren van de mobiliteit en de stabiliteit van de gewrichten en de mogelijkheid om de dagelijkse activiteiten uit te voeren.
Osteoartrose wordt meestal behandeld met medicatie, oefening, de afwisseling van koud en warm op het pijnlijke gewricht, het gebruik van hulpstukken zoals krukken of stokken en de controle van het gewicht. Een medische ingreep kan helpen om de pijn te bestrijden wanneer andere behandelingen niet geholpen hebben.
Het type van behandeling van osteoartrose dat de dokter voorschrijft zal van verschillende factoren afhangen, zoals de leeftijd van de patiënt, de graad van activiteit, het beroep, de totale gezondheid, medische geschiedenis en de ernst van de aandoening.
De traditionele behandelingen voor osteoartrose veranderen niets aan de progressie van de ziekte. Omdat de afbraak van kraakbeen een belangrijk deel van osteoartrose is, hebben onderzoekers zich toegespitst in hun research op het vinden van de factoren die deze afbraak kunnen tegengaan.
Glucosamine en chondroitinesulfaten zijn twee voedingssupplementen die momenteel worden onderzocht om vast te stellen of ze van nut kunnen zijn bij de behandeling van osteoartrose.
Wat zijn glucosamine– en chondroitinesulfaat?
Glucosamine sulfaat en chondroitine sulfaat zijn componenten van normaal kraakbeen. Deze voedingssupplementen zijn verkrijgbaar bij de apotheker en bij de betere voedingszaak zonder een voorschrift. Ze zijn de bouwstenen voor proteoglycanen en lijken de chondrocyten te stimuleren om nieuw kraakbeen en proteoglycanen aan te maken. Deze supplementen worden goed verdragen en zijn veilig.
Omdat deze supplementen de aanmaak van nieuw kraakbeen stimuleren wordt gedacht dat ze het lichaam kunnen helpen bij het herstellen van beschadigd kraakbeen veroorzaakt door osteoartrose.
Veel van het onderzoek ter zake werd uitgevoerd in vitro in testtubes buiten het lichaam en bij dieren.
Hoe kunnen deze twee supplementen helpen om osteoartrose te bestrijden?
Ook al is intussen nog niet ten volle bewezen dat de twee aangehaalde supplementen kraakbeen kunnen herbouwen, toch is er bewijs bij een klein aantal patiënten dat deze componenten de pijn van osteoartrose kunnen helpen verlichten, dit doorgaans binnen enkele weken of maanden na de start van de therapie.
Een toenemend aantal patiënten neemt intussen zijn toevlucht tot deze twee componenten.
Het effect op lange termijn van deze twee componenten ter bestrijding van osteoartrose moet wel nog worden bevestigd door een groter aantal studies.
De supplementen worden onder verschillende namen op de markt gebracht, bovendien in verschillende sterktes en zuiverheden. Twee voorbeelden van goede formules van hoogstaande kwaliteit zijn mobilosil die ook msm (zwavel) een sillicea bevat en arthromax.