Calcium is het meest voorkomende mineraal in ons lichaam dat een aantal zeer belangrijke functies heeft. Het helpt bij de opbouw van sterke botten, maar is ook verspreid over het zachte weefsel waar het nodig is voor neuromusculaire, enzymatische, hormonale en andere metabole activiteiten.
De calciumopname is afhankelijk van de behoefte, het voedsel dat we eten en de hoeveelheid calcium die in onze voeding zit. Vitamine D uit de voeding of afkomstig van het zonlicht zorgt ook voor een verhoging van de calciumopname. Bij het ouder worden zal de calciumopname verminderen.
De werking van het mineraal wordt geregeld in de verschillende compartimenten in ons lichaam. Dit onder invloed van het parathyroid hormoon, vitamine D encalcitonine.
Bronnen van calcium in de voeding
Het is belangrijk om dagelijks calcium houdende voedingsmiddelen te gebruiken omdat ons lichaam deze zelf niet kan aanmaken. Producten rijk aan calcium zijn gemakkelijk te vinden in zuivelproducten zoals melk, kaas en yoghurt. Zalm en sardines uit blik.
Groene bladgroenten zoals broccoli en spinazie. Oesters, ricotta kaas en met calcium verrijkte producten. Personen vanaf twee jaar en ouder zouden 2 tot 3 porties zuivel (koe of geit of schaap) per dag moeten nemen omdat dit een belangrijke bron is.
Toch mag men zeker de andere bronnen niet vergeten, vooral groenten zijn zelfs belangrijker dan zuivel. Voor een goede opname van calcium in de darmen is vitamine D zeer belangrijk. Een half uurtje buiten wandelen is daarom erg nuttig (zon is een belangrijke bron van vitamine D).
Tegenwoordig is vaak extra vitamine D toegevoegd aan smeerboter en melk. Een vitamine D-supplement is zeer zinvol vooral in de winter.
De functie van calcium
Calcium is nodig voor de opbouw en stevigheid van het skelet en de gezondheid van onze tanden.
Het is een mineraal dat ook gebruikt wordt bij spiercontracties, de bloedstolling en het onderhoud van de celmembranen. Slechts 1% van het opgenomen calcium dient voor zenuwgeleiding, spiercontractie, de bloedstolling en het regelen van enzymen en hormonale activiteiten.
Bovendien regelt calcium de osmolariteit van de celmembraan en zorgt het voor de opname van vitamine B12 in ons lichaam.
Tekort aan calciumopname
Een tekort aan calcium opname kan lange tijd onopgemerkt blijven omdat er een grote reserve voorhanden is in ons botweefsel. Op lange termijn geraken deze uitgeput en gaan deze brozer worden en gemakkelijker breken.
De symptomen van een calciumtekort zijn:
- botontkalking
- beenverweking bij kinderen (ook wel Engelse ziekte genoemd)
- een kippenborst bij kinderen
- het ontstaan van krampen in de benen
- een onregelmatige hartslag
- slaapstoornissen
- overprikkelbare zenuwen
Bij baby’s zien we dat deze trager gaan zitten, kruipen en lopen. Tekorten kunnen aanleiding geven tot het ontstaan van artritis, hoge bloeddruk en osteoporose.
Calciumtabletten
Calcium tabletten kunnen worden ingenomen wanneer men niet in staat is voldoende calcium uit de voeding te halen. Bij de behandeling van hypocalcemie, als er onvoldoende calcium in het bloed zit. Calcium is immers niet alleen nodig voor een goede botopbouw, maar ook om het hart, de spieren en het zenuwstelsel goed te laten functioneren.
Volwassen vrouwen kunnen calcium innemen om ziekten zoals osteoporose te behandelen. Daarvoor is het best om een preparaat in te nemen dat alle elementen bevat voor de botaanmaak.
Botverweking of de Engelse ziekte bij kinderen wordt behandeld met extra calcium toediening. Teveel calcium inname geeft symptomen als obstipatie en een verminderde eetlust. Wanneer men calcium tabletten gebruikt, moet men ook even nakijken of men voldoende vitamine D opneemt.
