Iedereen volgt een andere routine om in slaap te vallen. Sommige mensen kunnen altijd en overal slapen, anderen hebben heel specifieke slaapvoorkeuren. Sommige mensen geven de voorkeur aan zachte muziek, anderen willen absolute stilte. Sommigen verkiezen schemerlicht, anderen totale duisternis.
Hoewel al deze voorkeuren kunnen samenhangen met gewoontes, kan het ook het gevolg zijn van een aantal externe factoren. Verschillende types licht hebben verschillende effecten op onze stemming. De kleur van de verlichting in je slaapkamer kan bijvoorbeeld een invloed hebben op je slaapkwaliteit.
Effecten van licht en duisternis op de slaap
Om de effecten van licht en duisternis op de slaap te begrijpen, moet je de rol van melatonine in het slaapproces begrijpen.
Melatonine wordt ook wel het slaaphormoon genoemd. Melatonine is verantwoordelijk voor het sturen van een signaal naar de hersenen dat het tijd is voor het lichaam om te rusten. Het stuurt signalen naar de hersenen die ervoor zorgen dat de spieren ontspannen, het gevoel van slaperigheid zich uitstrekt over het hele lichaam, en de lichaamstemperatuur daalt.
Minder melatonine betekent dat het lichaam wakker en alert blijft en niet in staat is om de nacht door te komen. Terwijl de productie van melatonine in ons lichaam maximaal is wanneer de avond nadert, kan de melatonine worden verminderd door blootstelling aan licht, waardoor je extra laat wakker kan blijven of helemaal niet slaapt.
Omdat het melatoninegehalte door de blootstelling aan licht overdag laag is, zijn we automatisch actiever. Blootstelling aan licht ’s nachts kan echter hetzelfde effect hebben op het lichaam, wat ernstige gezondheidsrisico’s met zich kan meebrengen. Blootstelling aan licht kan het niet alleen moeilijk maken om in slaap te vallen, maar het kan ook leiden tot frequent en langdurig wakker liggen gedurende de nacht, wat leidt tot een slechte slaapkwaliteit en vermoeidheid tijdens de dag.
Duisternis is belangrijk voor de slaap. Wanneer er geen licht is, beginnen de melatonineniveaus te stijgen, wat een signaal naar het lichaam stuurt dat het tijd is om te ontspannen en te rusten. Blootstelling aan licht kan ook het circadiaanse ritme of de lichaamsklok veranderen.
Effect van lichtkleuren op de slaap
Hoewel duisternis de beste omgeving is om snel in slaap te vallen en ’s nachts in slaap te blijven, kan de kleur van het licht dat je in je slaapkamer gebruikt ook van invloed zijn op je slaapkwaliteit.
Blauw licht zeer schadelijk zijn voor je slaap. Het onderdrukt niet alleen het melatoninegehalte, maar het kan ook een risicofactor zijn voor ernstige ziekten zoals kanker, diabetes en hartproblemen. Deze gezondheidsrisico’s kunnen ook optreden door een slechte slaapkwaliteit en minder slaap.[1]
Een ander rapport uit 2011 vond dat blootstelling aan wit licht van LED-lampen de productie van melatonine kan onderdrukken. Ook wit licht kan je wakker houden en je slaapkwaliteit verminderen.[2]
Geel licht is net iets beter dan blauw en wit licht. Dezelfde studie die vond dat wit licht van LED-lampen de productie van melatonine kan onderdrukken, vond dat de snelheid van onderdrukking vijf keer lager was voor geel-oranje licht. Geel schemerlicht ontspant het lichaam en helpt om je slaperig te voelen.
Als je dan toch moet kiezen voor licht in je slaapkamer, kies dan voor geel-oranje verlichting.[3]
Bronnen
| ↑1 | 13 augustus 2018, Blue light has a dark side |
| ↑2 | 12 september 2011, ‘White’ light suppresses the body’s production of melatonin |
| ↑3 | 24 oktober 2019, Does the colour of the light in your room have an effect on your mood and sleep? |