Jodium: 5 belangrijke gezondheidsvoordelen

Je hoort wel eens dat zeelucht inademen goed is om jodiumtekorten aan te vullen.

Echter is die hoeveelheid jodium zo verwaarloosbaar klein, dat je jodium toch beter uit voeding kan halen.^[1]

Wat is jodium?

Jodium is een spoorelement dat in een klein aantal voedingsmiddelen voorkomt. Het lichaam heeft jodium nodig om de schildklierhormonen thyroxine (T4) en triiodothyronine (T3) aan te maken. Deze hormonen regelen het metabolisme van het lichaam en vele andere belangrijke functies.

Hoeveel jodium heb ik nodig?

Er zijn geen aanbevolen hoeveelheden voor jodium opgesteld. De Gezondheidsraad in Scandinavië raadt aan om als volwassene dagelijks zeker 150 mcg jodium te nuttigen, maar zeker niet meer dan 600 mcg.^[2]

Voeding met jodium

Jodium komt van nature voor in zeewier (vooral kombu kelp, wakame en nori), in kabeljauw, in garnalen, in tonijn en andere voedingsbronnen uit de zee. Ook zuivel, eieren, gedroogde pruimen en limabonen bevatten enige jodium. 

In België en Nederland wordt gejodeerd zout (bakkerszout) toegevoegd aan brood. Je kan ook zout met jodium in de supermarkt kopen.^[3]

Een tekort aan jodium herkennen

Een tekort kan enkel vastgesteld worden via urineonderzoek, maar gaat hand in hand met schildkliersymptomen:

• Een gezwollen schildklier die gevoelig is;
• Ademhalingsmoeilijkheden, vooral bij het liggen;
• Slikproblemen;
• Vermoeidheid en concentratieproblemen;
• Kou hebben ondanks normale temperaturen;
• Haaruitval;
• Depressieve gevoelens;
• Een onbedoelde gewichtstoename.

De kans op tekorten neemt toe als je veganist bent of geen gejodeerd zout gebruikt, of als je zwanger bent. Goitrogenen – dit zijn schildklierhormoonverstoorders – in kool, broccoli, bloemkool en spruitjes kunnen de opname van jodium eveneens remmen.

Gezondheidsvoordelen van jodium

#1. Jodium is nodig voor een gezonde schildklier

De schildklier, die onderaan de voorkant van de hals zit, helpt de hormoonproductie te regelen. De aangemaakte hormonen zijn essentieel voor o.a. je metabolisme en je hart.

Om schildklierhormonen te maken, neemt je schildklier jodium in kleine hoeveelheden op. Zonder jodium kan de productie van schildklierhormonen afnemen. Een lage of onderactieve schildklier kan leiden tot een aandoening die hypothyreoïdie wordt genoemd.

Daarnaast zal jodium ook helpen om een vergrote schildklier (struma) te voorkomen. Die vergroting kan voorkomen naar aanleiding van zowel een onderactieve als overactieve schidklier.

Een overactieve schildklier wordt soms behandelt met radioactief jodium. Deze behandeling wordt in uitzonderlijke gevallen gebruikt om overactieve schildkliercellen of kankercellen te vernietingen.

#2. Het is essentieel voor de ontwikkeling van de foetus

Vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven, moeten voldoende jodium binnenkrijgen om hun baby’s goed te laten groeien en ontwikkelen. Zo is jodium ook gelinkt met een gezond geboortegewicht.

Zuigelingen die borstvoeding krijgen, krijgen jodium binnen via de moedermelk. Het jodiumgehalte van moedermelk is echter afhankelijk van de hoeveelheid jodium die de moeder binnenkrijgt.

#3. Jodium ondersteunt de cognitieve functies tijdens de kindertijd

Ernstige jodiumtekorten tijdens de kinderjaren hebben schadelijke gevolgen voor de ontwikkeling van de hersenen en het zenuwstelsel. De effecten van een mild jodiumtekort tijdens de kindertijd zijn moeilijker te meten, maar een mild jodiumtekort kan subtiele problemen met de neurologische ontwikkeling veroorzaken.

#4. Het helpt om cystes in de borsten te voorkomen

Fibrocysteuze borstziekte is een goedaardige aandoening die het vaakst voorkomt bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd, en die pijnlijke knobbels in de borsten kan veroorzaken.

Neem echter alleen jodium voor deze aandoening als je arts dit specifiek aanbeveelt. Anders loop je het risico op bijwerkingen door jodiumvergiftiging.

#5. Jodium helpt tegen infecties

Jodium (isobetadine) kan plaatselijk worden gebruikt in vloeibare vorm om infecties te helpen behandelen en voorkomen. Het werkt door het doden van bacteriën in en rond milde snij- en schaafwonden.

Vloeibaar jodium mag niet worden gebruikt bij pasgeboren baby’s. Het mag ook niet worden gebruikt voor diepe snijwonden, dierenbeten of brandwonden.

Volg de aanwijzingen op de verpakking van het product, en gebruik het niet langer dan 10 dagen, tenzij zo voorgeschreven door je arts.^[4]

Is jodium gevaarlijk?

Ja, als je er te veel van binnenkrijgt. Een zeer hoge jodiuminname kan leiden tot branderigheid in de mond, de keel en de maag, maagpijn, misselijkheid, braken, diarree en koorts.

Op lange termijn kan een te hoge jodiuminname dezelfde symptomen veroorzaken als een jodiumtekort, bijvoorbeeld een vergrote schildklier. Een hoge jodiuminname kan ook leiden tot schildklierontstekingen en in ernstige gevallen tot schildklierkanker.

Ga dus nooit uit eigen beweging jodiumsupplementen te nemen. Overleg altijd eerst met een arts als je schildkliersymptomen ervaart.^[5]

Meer van dat? Schrijf je in voor de wekelijkse nieuwsbrief: