Astaxanthine: wat is het en waar komt het vandaan?

Laatst bijgewerkt op 1 juli 2021

Astaxanthine behoort zonder twijfel tot de sterkste antioxidanten die men in voeding kan vinden. Het gaat om een xanthofyl (een woord dat in het Grieks “gele bladeren” betekent, aangezien de substantie voor het eerst werd geïdentificeerd in gekleurde bladeren), een stof die ook wel als kleurstof wordt gebruikt onder de naam E161j. 

De substantie zelf heeft de neiging roze te kleuren, zoals dat het geval is bij flamingo’s (die door een grote inname van de stof roze vederen krijgen). Astaxanthine werd voor het eerst beschreven in 1975, met betrekking tot het produceren van een kunstmatig supplement.

Astaxanthine, een minder bekende carotenoïde

Astaxanthine behoort tot de carotenoïden^[1], maar wordt in tegenstelling tot andere stoffen onder deze categorie niet omgezet in vitamine A in het menselijke lichaam. Een teveel aan deze vitamine werkt vergiftigend voor het lichaam, maar in het lichaam omgezette astaxanthine niet.

Als antioxidant is de stof wel tien keer zo sterk als andere carotenoïden. Dat is waarschijnlijk de reden dat het in zo’n grote hoeveelheid voorkomt in planten en dieren, die het gebruiken als bescherming tegen UV-straling. Astaxanthine komt dus wel degelijk voor in de natuur, maar het wordt ook vaak geproduceerd uit aardolie. Men gebruikt het als voedingssupplement voor zowel dieren als mensen, als kleurstof in voedingsmiddelen, en om bepaalde gekweekte vissoorten een roze kleur te geven.

Verschillen tussen astaxanthine, luteïne en zeaxanthine

Luteïne en zeaxanthine worden vaak beschouwd als de kleine broertjes van astaxanthine, en dat heeft verschillende redenen. Astaxanthine is sterker in die zin dat de stof meer hydroxylgroepen bevat. Dit maakt dat astaxanthine zich aan zowel hydrofiel (wateraantrekkend) als hydrofoob (waterafstotend) weefsel kan binden. Het gevolg daarvan is dat astaxanthine zijn sterke, antioxidatieve werking op zowat elk soort weefsel kan uitoefenen, door vrije radicalen in dat weefsel over te brengen naar de waterige kant van de cel. Hier kunnen wateroplosbare antioxidanten, zoals de welbekende vitamine C, hun werk doen en de vrije radicalen uitschakelen.

Astaxanthine, luteïne en zeaxanthine hebben in essentie veel gemeen, maar astaxanthine is gemakkelijker toe te passen als supplement en is ook veel flexibeler. Dat maakt het een populair supplement, hoewel het eigenlijk nog lang niet zo bekend is.

Wat doet astaxanthine precies?

Zoals vermeld is astaxanthine een sterk antioxidant. Dat betekent dat de stof goed is in het elimineren of neutraliseren van vrije radicalen, een soort van afvalstoffen in het lichaam die door bepaalde biologische processen worden gecreëerd. Blijven deze vrije radicalen in het lichaam zitten, dan kunnen ze zorgen voor chronische ziektes en aandoeningen, van artritis tot kanker.

Astaxanthine is op zich oplosbaar in apolaire oplosmiddelen, waaronder olie en vetten. De stof dringt de bloed-oogbarrière en de bloed-hersenbarrière gemakkelijk door, en daardoor kan het toegepast worden als doeltreffend supplement (of geneesmiddel). Er zijn verschillende vormen van astaxanthine beschikbaar, waaronder een kunstmatige. Dit is eigenlijk een mengeling van drie verschillende zogenaamde stereoisomeren. De natuurlijke variant heeft altijd een andere verhouding tussen deze elementen, die afhankelijk is van het dier of het voedingsmiddel waarin het zich bevindt.

Hoe moet je astaxanthine gebruiken, en hoeveel heb je ervan nodig?

Voor je astaxanthine gebruikt als supplement, is het belangrijk dat je weet hoeveel je nodig hebt in jouw situatie. Hoewel de hoeveelheid opgenomen astaxanthine uit voeding natuurlijk niet bepaald kan worden, is dat bij een supplement wel het geval. Hieronder enkele algemene richtlijnen:

• Algemene inname: 6-12 mg per dag
• Inname voor het verbeteren van cognitieve functies: 12 mg per dag
• Inname voor het verbeteren van asthenopie (vermoeide ogen): 6 mg per dag
• Inname voor het verbeteren van de vruchtbaarheid bij mannen: 16 mg per dag

Het spreekt voor zich dat bij gebruik van een supplement altijd het advies van een specialist is aangeraden. Op die manier is men zeker dat voor de specifieke aandoening ook de juiste dagelijkse dosis niet wordt overschreden. Astaxanthine als supplement komt doorgaans voor als poeder en in capsules.

Natuurlijke bronnen van astaxanthine

Astaxanthine is een antioxidant die in bepaalde natuurlijke voedingsmiddelen voorkomt. Zoals vermeld heeft de stof in de meeste natuurlijke bronnen een bepaalde functie, zoals het beschermen van het organisme tegen UV-straling. Het is echter ook deze substantie die bepaalde organismen een opvallende, roze kleur geeft. Hieronder een overzicht van enkele natuurlijke bronnen:

• Plankton
• De meeste algen (en dan vooral de groene microalg Haematococcus Pluvialis)
• Bepaalde planten
• Schimmels
• Bacteriën
• Bepaalde zeedieren
• De veren van bepaalde vogels
• Kreeften en krabben
• Gist

De stof wordt dus doorgaans in het lichaam opgenomen door consumptie van bepaalde zeedieren en algen. Daarnaast is het ook mogelijk om een supplement te nemen. Hiervoor wordt heel vaak de Haematococcus Pluvialis alg gebruikt, aangezien dit de grootste natuurlijke bron is van de stof.^[2]

Factoren die de opname en werking van astaxanthine beïnvloeden

Zoals dat bij alle van nature voorkomende stoffen het geval is, wordt de opname van astaxanthine door andere substanties beïnvloed of veranderd. Substanties als astaxanthine als geïsoleerd beschouwen heeft geen zin, want altijd is er een interactie met het lichaam zelf of andere stoffen. Bij astaxanthine kan de opname en het verwerken ervan in het lichaam vooral beïnvloed worden door andere carotenoïden (zoals bijvoorbeeld bètacaroteen, lycopeen en luteïne), in die zin dat de opname van de stof verlaagd kan worden.

Als conclusie kan gezegd worden dat astaxanthine een essentiële antioxidant is, die in het lichaam tal van functies vervult. Vooral de veelzijdigheid, flexibiliteit en de sterke antioxidatieve werken van astaxanthine maken deze stof zo uniek – of het nu gaat om de natuurlijk voorkomende vorm, of als supplement.^[3][4]

Astaxanthine 4mg + Fosfolipiden (30 softgels)

Astaxanthine is een rood pigment dat deel uitmaakt van de carotenoïdenfamilie en in bepaalde zeealgen voorkomt. Dosering: 1 per dag.

Bekijk dit product