Wat veroorzaakt buikkrampen en pijn in de onderbuik?
Gepubliceerd op 09 maart 2020 - Laatst bijgewerkt op 01 november 2023
Laatst bijgewerkt op 1 november 2023
In dit artikel lees je over pijn in de onderbuik. We bespreken de diverse pijnzones en enkele behandelingen waarmee je de pijn kan bestrijden.
Geen zin om het hele artikel te lezen? Bekijk de video👇
Hoe wordt de oorzaak van buikpijn vastgesteld?
Dokters bepalen de oorzaken van buikpijn door rekening te houden met:[1]
- De eigenschappen van de pijn
- Bevindingen bij een fysiek onderzoek
- Labo-, radiologische en endoscopische testen
- Een chirurgische ingreep
Locatie van buikpijn
De locatie van je buikpijn zegt veel over de mogelijk getroffen organen. Hieronder een overzicht van de locaties en de organen.
Locatie van buikpijn | Organen in deze regio |
Boven, rechts | Lever, galblaas, rechternier, dunne darm |
Bovenste, midden | Maag, lever, alvleesklier, twaalfvingerige darm, milt, bijnieren |
Bovenste, links | Milt, dikke darm, linkernier, alvleesklier |
Midden, rechts | Galblaas, lever, dikke darm |
Midden | Navel, dunne darm, twaalfvingerige darm |
Midden, links | Dikke darm, linkernier |
Onder, rechts | Blindedarm |
Onder, midden | Urineblaas, dikke darm, vrouwelijke voortplantingsorganen |
Onderaan, links | Dikke darm |
1. Pijn in de bovenbuik
Zure reflux: af en toe reizen de maagzuren naar achteren en lopen ze de keel in. Deze reflux veroorzaakt een branderig gevoel en de daarmee gepaard gaande pijn. Zure reflux veroorzaakt ook buikklachten, zoals een opgeblazen gevoel of krampen.
Gastro-esofageale refluxziekte (GERD): bij deze langdurige aandoening is sprake is van aanhoudende zure reflux. Het kan buikpijn, brandend maagzuur en misselijkheid veroorzaken. Na verloop van tijd kan het leiden tot complicaties, zoals een ontsteking van de slokdarm.
Braken: veroorzaakt vaak buikpijn omdat maagzuur achterwaarts door het spijsverteringskanaal reist, waardoor er onderweg weefsels geïrriteerd worden. De fysieke handeling van het braken kan tevens leiden tot pijnlijke buikspieren.
Indigestie: wanneer je te veel of verkeerde voeding gegeten hebt, kan je last krijgen van indigestie. De meest voorkomende klachten zijn maagpijn, zuurbranden en een opgeblazen gevoel in de bovenbuik.
1.1. Buikpijn linksboven
Gastritis: wanneer het maagslijmvlies ontstoken of gezwollen raakt, kan er pijn ontstaan. Misselijkheid, braken, gas en een opgeblazen gevoel zijn andere veel voorkomende symptomen van gastritis.
1.2. Buikpijn rechtsboven
Cholecystitis: treedt op als een galsteen zijn weg vindt naar een galkanaal waardoor de gal niet kan wegvloeien en je galblaas ontstoken raakt. Symptomen van cholecystitis zijn onder meer misselijkheid, braken, buikpijn en mogelijke pijnklachten in de rug of het rechter schouderblad.
Hepatitis: een leverontsteking wordt altijd hepatitis genoemd. De meeste gevallen zijn viraal, maar kan worden veroorzaakt door drugs of alcohol.
- Hepatitis A: dit virus veroorzaakt een acute ontsteking en geneest meestal vanzelf. Het verspreidt zich gemakkelijk in voedsel en water, en infecteert vaak veel mensen tegelijk.
- Hepatitis B: dit virus kan zowel acuut als chronisch zijn en wordt op verschillende manieren via het bloed of andere lichaamsvloeistoffen verspreid.
- Hepatitis C: dit virus is bijna altijd chronisch en verspreidt zich meestal via het bloed. Hepatitis A en B kunnen worden voorkomen door vaccinatie, maar hepatitis C niet. Bepaalde stammen van Hepatitis C kunnen echter worden genezen door een behandeling met direct werkende antivirale middelen.
Maagzweer: een gat in de wand van het spijsverteringskanaal wordt een maagzweer genoemd. De zweren ontstaan door de eroderende werking van pepsine en maagzuur. Dit wordt vaak gelinkt aan H. pylori, overmatig gebruik van NSAID’s, roken en drinken, bestralingstherapie en maagkanker.
2. Pijn in de onderbuik of een drukkend gevoel in de onderbuik
Getrokken of gespannen spieren: omdat veel dagelijkse activiteiten het gebruik van de buikspieren vereisen, komen blessures of belasting vaak voor. Het doen van meer sit-ups dan normaal kan bijvoorbeeld leiden tot spierpijn in de buikstreek.
Menstruatiekrampen: een zeurende pijn in de onderbuik kan bij vrouwen wijzen op menstruatieproblemen. De menstruatie kan namelijk ontstekingen en pijn in de buik veroorzaken. Een opgeblazen gevoel, gas, kramp en constipatie kunnen ook optreden tijdens de menstruatie, waardoor er buikpijn ontstaat.
Endometriose: vrouwen die endometriose hebben kunnen ernstige pijn ervaren. Endometriose is een aandoening waarbij weefsel dat normaal gesproken in de baarmoeder groeit, zich in andere delen van het lichaam ontwikkelt, meestal in het bekkengebied maar soms ook elders.
Urineweg- en blaasinfecties: urineweginfecties worden meestal veroorzaakt door bacteriën, voornamelijk E.coli soorten, die de plasbuis en de blaas koloniseren en zo een blaasontsteking of blaasontsteking veroorzaken. Symptomen zijn onder andere pijn, druk en een opgeblazen gevoel in de onderbuik. De meeste infecties veroorzaken ook pijnlijk urineren en troebele, sterk ruikende urine.[2]
Prostaatontsteking: een zeurende pijn in de onderbuik kan bij mannen te wijten zijn aan een prostaatontsteking. Dit gaat vaak gepaard met pijn in de onderrug en problemen met urineren.[3]
2.1. Pijn linker onderbuik
Diverticulitis: Diverticula zijn kleine, uitpuilende zakjes die kunnen ontstaan in de wand van je spijsverteringssysteem. Soms echter raken een of meer van de zakjes ontstoken of geïnfecteerd. Die aandoening staat bekend als diverticulitis.
Nierkoliek: een nierkoliek wordt meestal veroorzaakt door de obstructie van de urinewegen door nierstenen.
Constipatie: als er te veel afval in de darm terechtkomt, neemt de druk op de dikke darm toe, wat pijn en steken links in de onderbuik kan veroorzaken. Dit kan gebeuren door te weinig vezels of vocht in het dieet, het gebruik van bepaalde medicijnen, weinig beweging, darmverstopping of een neurologische aandoening.
Prikkelbare darmsyndroom (PDS): om onbekende redenen zijn mensen met PDS minder goed in staat om bepaalde voedingsmiddelen te verteren. Buikpijn, dat zich op verschillende plaatsen kan voordoen, is het primaire symptoom en wordt vaak verlicht na een stoelgang. Andere symptomen zijn gas, misselijkheid, kramp en een opgeblazen gevoel.
Ulceratieve colitis: een chronische inflammatoire darmziekte die zweren en ontstekingen in de wand van de dikke darm veroorzaakt. Een ontsteking kan overal in het spijsverteringskanaal optreden, van de mond tot de anus, en het beïnvloedt over het algemeen alle lagen van de darmwanden, niet alleen de binnenbekleding.
C. Diff. Colitis: een ontsteking van de dikke darm door de bacterie Clostridium difficile die kan ontstaan na behandeling met antibiotica.[4]
De ziekte van Crohn: een chronische inflammatoire darmziekte die de voering van het spijsverteringskanaal aantast. Dit veroorzaakt een ontsteking van de bekleding van het spijsverteringskanaal, wat resulteert in pijn, gas, diarree, misselijkheid, braken en een opgeblazen gevoel. Gezien de chronische aard van de aandoening kan deze leiden tot ondervoeding.
Coeliakie: deze aandoening komt voor bij een glutenallergie. Gluten vinden we in granen zoals tarwe en gerst. Het veroorzaakt een ontsteking in de dunne darm, wat leidt tot pijn. Diarree en een opgeblazen gevoel zijn ook veel voorkomende symptomen.
2.2. Pijn rechts onderbuik
Gas: ontstaat wanneer bacteriën in de dunne darm voedsel afbreken dat het lichaam onverdraagzaam vindt. Een verhoogde druk van het gas in de darm kan een stekende pijn rechts in de onderbuik veroorzaken. Gas kan ook leiden tot benauwdheid in de buik en winderigheid of oprispingen.
Maagdarmontsteking (buikgriep): gaat vaak gepaard met misselijkheid, braken en losse ontlasting die snel en vaak na het eten optreedt. Dit type pijn zou na enkele dagen spontaan moeten verdwijnen.
Blindedarmontsteking: een aandoening waarbij de blindedarm ontstoken raakt en zich vult met pus, wat hevige pijn veroorzaakt. Als de blindedarm onbehandeld blijft, kan deze scheuren en een infectie veroorzaken, die ernstig en zelfs dodelijk kan zijn. Deze pijn begint vaak rond de navel en verplaatst zich snel naar de rechterkant van de buik.
Pijn in buik bij hoesten en niezen
Pijn veroorzaakt door een ontsteking (appendicitis, diverticulitis, cholecystitis, een ontsteking van de pancreas) wordt typisch opgewekt door niezen, kuchen of elke hoestende beweging. Patiënten die aan deze ontstekingen lijden verkiezen doorgaans om zoveel mogelijk stil te liggen.
Buikpijn door stress
Sommige mensen ervaren door nervositeit en stress diverse lichamelijke symptomen, waaronder:
- ‘Vlinders’ in de buik
- Benauwdheid, buikkrampen, knopen in de maag
- Zenuwachtig of angstig zijn
- Bibberen, beven, spiertrekkingen
- Winderigheid
- Maagklachten of misselijkheid
- Indigestie of snelle volheid bij het eten
- Een warm of opgeblazen gevoel in de buikholte
- Toegenomen urinering en stoelgang[5]
Tips en behandeling van buikpijn
- Veel water drinken om de vertering te vergemakkelijken.
- Gember helpt om maagproblemen en buikpijn weg te nemen.
- Munt helpt om misselijkheid en buikpijn te verminderen.
- Warmte helpt om gespannen spieren los te maken.
- Vermijd roken en alcohol, zeker bij maagproblemen.
- Vermijd vettig voedsel of voedsel met veel bewaarmiddelen.
- Kaneel bevat antioxidanten die gas en krampen kunnen verminderen.
- Basilicum vermindert eveneens gas en buikkrampen.
- Vermijd cafeïne bij nervositeit en stress.
- Bananen helpen om diarree te verminderen.[6]
Supplementen bij buikpijn
- Bij maagproblemen moet men altijd eerst proberen of resultaat kan geboekt worden met Esophageal Guardian.
- Bij PDS spelen voedingspatronen een belangrijke rol, met name het verminderen van koolhydraten en vermijden van alle suikers, naast het innemen van een goed probioticum. Ontdek het gamma van Living Nutritrion en kies de voor jou gepaste oplossing.
Lees verder:
- 10 gemakkelijk te verteren voedingsmiddelen
- De darmflora verbeteren: tips en voeding
- 5 voedingswaren tegen een opgeblazen gevoel
Bronnen
↑1 | 7 december 2019, Abdominal Pain (Causes, Remedies, Treatment) |
---|---|
↑2 | 15 november 2018, 15 possible causes of abdominal pain |
↑3 | 8 maart 2019, Prostate Infection |
↑4 | 2019, Abdominal Pain Locator: Where Does it Hurt? |
↑5 | 15 december 2017, Do You Have a Nervous Stomach? |
↑6 | 11 januari 2020, Home and natural remedies for upset stomach |