Symptomen bij een te hoog niveau aan urinezuur & te vermijden voeding

Laatst bijgewerkt op 4 maart 2024

Hoge urinezuurniveaus in het lichaam kunnen resulteren in een pijnlijke aandoening die bekend staat als jicht. Een ophoping van urinezuur wordt vaak toegeschreven aan een dieet hoog aan zogenaamde purines.

In dit artikel lees je:

• Wat de purines precies zijn;
• Hoe purines een te veel aan urinezuur veroorzaken;
• Wat de symptomen zijn verhoogde urinezuurniveaus;
• Welke voeding je best kan vermijden bij verhoogde urinezuurniveaus;
• Welke voeding weinig purines bevat en dus gezond is.

Wat zijn purines?

De purine is een heterocyclische verbinding met de chemische formule C₅H₄N₄. De stof is de basis voor de groep derivaten die purines genoemd worden, organische basen die bestaan uit gesubstitueerd purine. Hierbij zijn één of meer waterstofatomen uit het purine vervangen door bijvoorbeeld een zuurstofatoom of een NH₂-groep.

Met de pyrimidines zijn de purines belangrijke elementen waaruit nucleïnezuren zijn opgebouwd. Dierlijk voedsel bevat veel purines, maar zij kunnen ook door het menselijk lichaam zelf aangemaakt worden. Ze tot urinezuur afgebroken en door de nieren uitgescheiden.

Daarvan komt ook de naam, bedacht in 1884 door Emil Fischer, die in 1898 er in slaagde voor het eerst purine synthetisch te maken. Het vermijden van bepaalde levensmiddelen met een hoog peil aan urinezuur kan helpen voorkomen dat deze pijnlijke aandoening optreedt.

Een ophoping van urinezuur wordt vaak toegeschreven aan een dieet hoog aan purines. Hoewel purine belangrijk voor het menselijk lichaam is, kan het recycling proces van cellen het breken van de purines veroorzaken. Dit produceert een chemische bijproduct bekend als urinezuur. Hoge urinezuurniveaus kunnen problemen zoals jicht, een aandoening waarbij pijn in de gewrichten optreedt, veroorzaken.

Urinezuur te hoog

Terwijl het normaal is dat het lichaam urinezuur in aanvaardbare niveaus produceert, kunnen te hoge niveaus leiden tot gezondheidsproblemen.

Urinezuur lost normaal in het bloed op en het gaat naar de nieren waarna het via de urine wordt uitgespoeld. Wanneer het lichaam echter buitensporige hoeveelheden urinezuur produceert of het spoelen van het urinezuur niet goed verloopt, dan kan dat resulteren in een vaak erg pijnlijke aandoening bekend als hyperurikemie.

Dit kan leiden tot de ontwikkeling van een pijnlijke gezamenlijke ziekte die ook bekend staat als jicht. Jicht is een vorm van artritis waarbij een overdaad aan urinezuur zorgt voor kristalvorming in de gewrichten en andere weefsels van ons lichaam met ondraaglijke pijn tot gevolg.^[1]

Symptomen van te hoog urinezuur in het bloed

• Gewrichtssymptomen: pijn, ontstekingen, zwellingen, roodheid, gevoeligheid en warm gevoel.
• Huidsymptomen: zwellingen onder de huid, meestal aan de vingers, tenen, ellebogen en handen.
• Niersymptomen: nierstenen, vooral bij mannen, die leiden tot rugpijn, buikpijn, pijn in de lies, koorts, koude rillingen, misselijkheid en bloed in de urine.^[2]

Urinezuur dieet: wat vermijden

Verschillende factoren dragen bij aan de buitensporige ontwikkeling van urinezuur in het bloed. Deze kunnen variëren van obesitas tot nierproblemen of het gebruik van een diureticum of een immuunsuppressief middel.

Verschillende voedingsmiddelen kunnen bijdragen tot de overmatige vorming van urinezuur in het bloed. Als je aan jicht lijdt, kan het herkennen van het voedsel dat hoge purineniveaus bevat je helpen te voorkomen dat deze voedingsmiddelen tot een jichtaanval leiden.

#1. Vlees

Vlees is het hoogste gerangschikt in de ranglijst van alle voedsel dat hoge gehaltes aan purines bevat. Orgaanvlees zoals lever, hart, nieren en hersenen, bevat de hoogste gehaltes aan purines. Als je last van jicht hebt, moet je orgaanvlees en rood vlees volledig vermijden omdat deze jicht nog meer doen toenemen.

Een beperkte inname van dit soort vlees is dan ook aan te raden als je last hebt van jicht. Spek bevat hoge niveaus aan purine, en daarom moet het zeker worden vermeden. Pluimvee, zoals kip en kalkoen kan slechts met mate worden geconsumeerd.

#2. Zeevruchten, schaal- en schelpdieren

Deze moeten worden vermeden of ingeperkt aangezien deze ook hoge purineniveaus bevatten. Schaal-en schelpdieren zoals krab, kreeft en garnalen bevatten veel purines. Ook vette vis zoals sardines, tonijn, makreel, haring, heilbot en zalm zijn producten van de zee die hoge purineniveaus bevatten.

#3. Groenten

Hoewel bepaalde groenten hoog in purines zijn, bevatten ze niet zo’n hoog niveau purines als orgaanvlees en zeevruchten. Het is echter beter om deze te vermijden bij aanvallen van jicht. Een aantal van de groenten met hoge purines zijn paddenstoelen, bonen, erwten, linzen, broccoli, bloemkool, wortelen, aubergines, asperges en spinazie.

#4. Gist

Elk voedsel dat gist bevat moet worden vermeden aangezien dit ook hoge purineniveaus bevat. Verschillende alcoholische dranken, in de eerste plaats bier en rode wijn, bevatten buitensporig hoge hoeveelheden purines. Jichtpatiënten moeten voorkomen dat ze hier teveel van drinken om te voorkomen dat aanvallen van jicht zich voordoen. Een periode van volledige onthouding is bij ernstige aanvallen van jicht zeker aan te raden.

#5. Vruchten

Gedroogde vruchten zoals dadels en vijgen bevatten een aanzienlijke hoeveelheid purines. Ook in verse vruchten als bananen, avocado, appels, kiwifruit, kruisbessen en ananas vind je hoge purineniveaus.

Urinezuur dieet: wat wel eten

Door bovenstaande lijst lijkt het alsof je niets meer mag eten wanneer je aan jicht leidt. Moderatie is altijd het belangrijkste wat betreft je dieet.

• Fruit is compleet veilig. Kersen zouden zelfs helpen bij het verlagen van de urinezuur en het bestrijden van de ontsteking.
• Groenten zoals aardappelen, erwten en groene bladgroenten.
• Peulvruchten zoals linzen, bonen, sojabonen en tofu.
• Alle noten en zaden bevatten weinig urinezuur.
• Volkoren granen zoals haver, bruine rijst en gerst.
• Alle zuivelproducten, vooral magere varianten, alsook eieren.
• Dranken zoals water, koffie, thee en groene thee.
• Alle kruiden en specerijen mogen gebruikt worden.
• Plant-gebaseerde olies zoals kokosnoot-, olijf- en lijnzaadolie.^[3]

Amerikaanse Blauwe Bes Extract (60 veg caps)

Het Blueberry Extract bevat de Amerikaanse bosbes alsook granaatappel. Al beschikbaar vanaf €26,96 per pot. Grote voorraad!

Bekijk dit product