Niersteen: pijn of klachten?
Gepubliceerd op 07 april 2016 - Laatst bijgewerkt op 11 juli 2022
Laatst bijgewerkt op 11 juli 2022
In dit artikel lees je wat nierstenen precies zijn, wat voor soort pijn voorkomt bij nierstenen, welke klachten zich voordoen bij nierstenen en hoe nierstenen voorkomen kunnen worden.
Wat zijn nierstenen?
Nierstenen zijn kleine harde afzettingen die opgebouwd zijn uit mineralen en zouten. De redenen waarom nierstenen ontstaan zijn veelzijdig en moeilijk te achterhalen. Dikwijls ontstaan er nierstenen door een te geconcentreerde urine, waardoor de mineralen en zouten de tijd hebben om te kristalliseren.
Normaal heeft men geen klachten totdat de nierstenen loskomen en zich doorheen de urineleider gaan voortbewegen. Ze kunnen de urineweg afsluiten, de urineafvoer tegenhouden en stuwing in de nier veroorzaken.
Wat voor pijn bij nierstenen?
- Pijn die plots kan opkomen maar ook spontaan weer verdwijnen. Deze is voelbaar in de zijkant van de buik, maar ook de zijkant van de rug. Meestal verhuist de pijn samen met de niersteen naar de lies en de testikels toe.
- Rugpijn aan de zijde waar de nierstenen zich bevinden. Deze pijn kan gaan van een zeurende pijn tot het ontstaan van echte kolieken.
- Nierkolieken of is een krampende pijn die ontstaat wanneer de niersteen door de urineweg naar buiten wordt geduwd. Een intense pijn die plots opkomt en acute spasmen geeft van de ureter. Kolieken zijn typisch bij nierstenen en bij problemen waarbij de nier de urine niet meer kwijt geraakt.
Klachten die wijzen op nierstenen
- Abnormale kleur van de urine: bruin wanneer de urine erg geconcentreerd is, bruin-rood als er bloed in zit en troebel wanneer de urineweg ontstoken is.
- Bloed bij de urine: wanneer een niersteen scherpe kanten heeft kan het de urineleider beschadigen waardoor er kleine bloedinkjes optreden. Bloed kleurt de urine rood en ziet er soms erg spectaculair uit. Men moet er rekening mee houden dat er ook andere ziekten zijn die bloed in de urine veroorzaken.
- Koorts met rillingen
- Misselijkheid
- Braken
Nierstenen voorkomen
Om de vorming van nierstenen tegen te gaan kan men een aantal maatregelen nemen.
- Het verhogen van de hydratatie: dit geldt voor alle soorten nierstenen die gevormd kunnen worden. Hierdoor verhoogt men de urineproductie en vermindert de kans op kristallisatie van de mineralen en zouten uit de urine. Een minimum van anderhalve liter water per dag moet men zeker gebruiken.
- Het calciumgehalte in het bloed verminderen: Een verhoogde zout inname kan er voor zorgen dat er meer calcium via de urine uitgescheiden wordt. Meer drinken zal de urine verdunnen en het calcium gehalte aanzienlijk verlagen. De zoutinname beperken zal de calciumuitscheiding via de urine aanzienlijk verminderen. Bovendien zullen mensen met calciumoxalaat stenen er voor moeten zorgen dat het gehalte aan oxalaat dat men via de voeding opneemt te beperken. Voedingstoffen met een hoog oxalaat gehalte zijn: appels, asperges, bier, bieten, zwarte peper, broccoli, kaas, chocolade, cacao, koffie, cola, vijgen, druiven, ijs, melk en sinaasappels.
- Een aangepast dieet volgen: Een dieet met veel kalium(fruit!), magnesium en voldoende vocht verlaagt de vorming van nierstenen.
- Medicatie: kan de hoeveelheid mineralen en zuren in de urine onder controle houden.
- Voor calcium stenen geeft men een fosfaat preparaat.
- Urinezuur stenen voorkomt men door allopurinol toe te dienen dat de urinezuurproductie in bloed en urine tegengaat.
- Om struviet stenen te voorkomen zal men antibiotica toedienen om de urine bacterie vrij te houden.
- Cystine stenen zijn moeilijker te behandelen en het enige wat men kan doen is de vochtinname verhogen.