Mondzweren of aften kunnen je dag verpesten. Die grijswitte zweertjes in je mond maken het moeilijk om te eten, je tanden te poetsen en ga zo maar door… Deze zweren worden niet veroorzaakt door bacteriën maar hebben doorgaans andere oorzaken.
Oorzaken van mondzweren
- Trauma: het herhaaldelijk in je mond bijten of een slecht passend gebit hebben.
- Zwakke immuniteit: bij een lage immuniteit (vb. door HIV of na kankertherapie) ben je meer vatbaar voor aften.
- Spijsverteringsziekten: coeliakie en inflammatoire darmaandoeningen (de ziekte van Crohn) veroorzaken aften.
- Kanker: soms zijn aanhoudende zweren in de mond een teken van mondkanker. Deze mondzweren moeten door een arts behandeld worden.
- Roken: tabak kan mondkanker veroorzaken dat zich manifesteert in mondzweertjes.
- Stoppen met roken: sommige mensen mondzweren krijgen als ze voor het eerst stoppen met roken.
- Medicijnen: sommige pijnstillers evenals sommige bloeddruk- en hartmedicatie kunnen mondzweren veroorzaken.
- Genetisch: sommige mensen krijgen dit vaker dan anderen doordat dit in de familie voorkomt.
- Mineraaltekort: zink en ijzertekort veroorzaken zweertjes in de mond. IJzer is cruciaal voor een gezonde bloedvorming, zink helpt het immuunsysteem infecties te bestrijden.
- Vitamine B-tekort: uit onderzoek blijkt dat een tekort aan vitamine B aften kan veroorzaken.
Symptomen van vitamine B-tekort
Er zijn verschillende soorten vitamine B en dat kan een verscheidenheid aan symptomen geven:
- Stemmingswisselingen
- Droge huid
- Hartproblemen (hartkloppingen en kortademigheid)
- Zweertjes in de mond
- Een gladde tong
- Verlies van eetlust
- Obstipatie
- Gevoelloosheid of tintelingen van de ledematen
- Spierzwakte
- In ernstige gevallen: problemen met lopen
Hoe testen op vitamine B-tekort?
Als u vermoedt dat uw aften door een vitamine B-tekort veroorzaakt zijn, kunt u uw arts vragen om uw bloed te testen. Het laboratorium kan ook controleren op ijzertekort. Tijdens dit ziekenhuisbezoek kan uw arts ook andere gezondheidsrisico’s testen die u mogelijk een verhoogd risico op terugkerende mondzweren geven.
Do’s en don’ts bij aften
De meeste aften genezen binnen een week of twee vanzelf. Je kunt echter wel helpen hun genezing te versnellen door dingen te vermijden die je zweer kunnen irriteren.
Wat je kunt doen:
- Controleer de pijn met behulp van lokale gels of pijnstillende tabletten/siropen.
- Controleer of je kunstgebit en bruggen wel goed passen.
- Poets je tanden want de bacteriën in je mond kunnen de situatie verergeren.
- Gebruik een tandenborstel met zachte haren.
- Gebruik een antiseptische mondspoeling om het gebied rondom de mondzweer te reinigen.
- Nuttig een dieet rijk aan vitaminen en mineralen.
- Blijf voldoende drinken, vooral dan koude of lauwe dranken. Warme dranken kunnen net als fruitsap de zweren irriteren.
- Vermijd sterk gekruid of gezout voedsel.
- Vermijd tandpasta met het ingrediënt natriumlaurylsulfaat.
Voedsel rijk aan vitaminen en mineralen tegen mondzweren
Orgaanvlees zoals lever en niertjes zijn heel rijk aan vitamine B, net als andere dierlijke producten zoals eieren, melk, kaas, melkproducten, vlees, vis en gevogelte. Donkergroene groenten (spinazie, asperges, broccoli en spruitjes), avocado, bonen, erwten en linzen zijn eveneens goede bronnen van vitamine B.
Mager vlees, orgaanvlees zoals lever, eieren, peulvruchten, noten, gedroogd fruit en volkoren bevatten veel ijzer.
Zeevruchten zoals oesters, noten, zaden (zoals pompoen-, watermeloen- en pompoenzaden), peulvruchten, spinazie, champignons en mager vlees bevatten veel zink.