Oorzaken & Klachten van Leverproblemen en Leveraandoeningen

Laatst bijgewerkt op 14 juli 2022

De lever kan worden beschadigd door een verscheidenheid van manieren en oorzaken.

Cellen kunnen ontstoken raken (zoals bij hepatitis: hepar = lever + itis = ontsteking)
Galstroom kan worden belemmerd (zoals in cholestase: chole = gal + stasis = staand)
Cholesterol of triglyceriden kunnen zich ophopen (zoals in steatose; Steat = vet + osis = accumulatie)
Bloedtoevoer naar de lever kan worden aangetast
Leverweefsel kan worden beschadigd door chemicaliën en mineralen of geïnfiltreerd worden door abnormale cellen

Alcoholmisbruik als oorzaak van cirrose

Cirrose is een term die wijst op blijvende littekens van de lever. In geval van cirrose zijn de normale levercellen vervangen door littekenweefsel, dat geen leverfunctie kanuitvoeren.

Acuut leverfalen al dan niet omkeerbaar, is in een aantal gevallen een behandelbare oorzaak waarbij mits drastisch ingrijpen de lever zijn normale functies kan herstellen en hervatten.

Alcoholmisbruik is de meest voorkomende oorzaak van een leveraandoening in Noord-Amerika en wellicht ook in Europa. Alcohol is direct giftig voor levercellen en kan leverontsteking veroorzaken, aangeduid als alcoholische hepatitis. Bij chronisch alcoholmisbruik leidt dat tot vetophoping.

Door drugs geïnduceerde leverziekte

Levercellen kunnen tijdelijk ontstoken of permanent beschadigd worden door blootstelling aan medicijnen of drugs. Sommige medicijnen of drugs vereisen een overdosis vooraleer ze leverschade zullen veroorzaken, terwijl anderen meteen wel schade veroorzaken, zelfs wanneer ze genomen worden in de juiste voorgeschreven dosering.

Het nemen van overmatige hoeveelheden paracetamol (Tylenol, Panadol) kan leverfalen veroorzaken. Dit is de reden dat er waarschuwingslabels staan op vele over de toonbank verkochte geneesmiddelen die paracetamol bevatten.

Dit is waarom de recept verdovende-acetaminophen combinatie medicatie (bijvoorbeeld, Vicodin , Lortab, Norco , Tylenol # 3 ) het beperken van de aantallen tabletten die moeten worden genomen in een dag duidelijk naar voor brengen. Voor patiënten met een onderliggende leverziekte of degenen die misbruik maken van alcohol, zal de dagelijkse limiet bijgevolg lager zijn en paracetamol zelfs gecontra-indiceerd bij deze personen.

Statines

Statine medicijnen worden vaak voorgeschreven om verhoogde bloedspiegels van cholesterol te controleren. Zelfs wanneer genomen in de juiste voorgeschreven dosis, kan bij inname van deze medicijnen een leverontsteking ontstaan.

Deze ontsteking kan worden gedetecteerd door bloedtesten waarbij de leverenzymen verhoogd zijn .Het stoppen met de medicatie resulteert meestal in de terugkeer naar een normale leverfunctie.

Medicatie

Er zijn tal van geneesmiddelen die leverontsteking kunnen veroorzaken, wat meestal verdwijnt als de inname van het geneesmiddel wordt gestopt. Deze omvatten antibiotica zoals nitrofurantoïne (Macrodantin, Furadantin, Macrobid), amoxicilline en clavulaanzuur (Augmentin, Augmentin XR),tetracycline (Sumycin), en isoniazide (INH, Nydrazid, Laniazid).

Methotrexaat (Rheumatrex, Trexall) is een geneesmiddel dat veel gebruikt wordt om auto-immuunziekten en kanker te behandelen. Dit product heeft een verscheidenheid aan bijwerkingen zoals leverontsteking die kan leiden tot cirrose.

Disulfiram(Antabuse) wordt gebruikt om alcoholisten te behandelen en kan ook een leverontsteking veroorzaken.

Sommige kruiden en overmatige hoeveelheden van bepaalde vitaminen kunnen hepatitis veroorzaken. Voorbeelden hiervan zijn vitamine A, kava kava , ma-huang, en smeerwortel .

Veel paddenstoelen zijn giftig voor de lever en het eten van niet-geïdentificeerde paddenstoelen, verzameld in het wild, kan dodelijk zijn.

Infectieuze hepatitis

De term “hepatitis” betekent ontsteking en levercellen ontstoken door infecties worden hiermee aangeduid.

Hepatitis A is een virale infectie die in de eerste plaats wordt verspreid via de fecaal-orale route wanneer kleine hoeveelheden besmette ontlasting per ongeluk worden ingeslikt. Hepatitis A veroorzaakt een acute ontsteking van de lever die meestal spontaan zal verdwijnen.

Het hepatitis A-vaccin kan deze infectie voorkomen. Grondig handen wassen is hoe dan ook aan te raden, vooral bij het bereiden van voedsel. Dit is de beste manier om de verspreiding van hepatitis A te voorkomen.

Hepatitis B wordt verspreid door blootstelling aan lichaamsvloeistoffen (naalden van drugsverslaafden, besmet bloed en seksueel contact) en kan een acute infectie veroorzaken, maar ook bijdragen tot het ontwikkelen tot een chronische ontsteking (chronische hepatitis) die op zijn beurt kan leiden tot cirrose en soms leverkanker .

Het hepatitis B-vaccin kan deze infectie meestal goed voorkomen.

Hepatitis C veroorzaakt ook chronische hepatitis. Een besmet persoon kan zich geen acute ziekte herinneren. Hepatitis C wordt verspreid door de blootstelling aan lichaamsvloeistoffen (naalden van drugsgebruikers, besmet bloed en seksueel contact). Chronische hepatitis C kan ook leiden tot levercirrose en leverkanker. Op dit moment is er nog geen vaccin tegen dit virus beschikbaar.

Hepatitis D is een virus dat een gelijktijdige infectie met hepatitis B te overleven vereist, en wordt verspreid via blootstelling aan lichaamsvochten (naalden van drugsgebruikers, besmet bloed en seksueel contact).

Hepatitis E is een virus dat wordt verspreid via blootstelling aan besmet voedsel en water.

Andere virussen

Andere virussen kunnen ook leiden tot een leverontsteking of hepatitis. Virale infecties met klierkoorts (Epstein Barr virus), adenovirus en cytomegalovirus kan de lever beschadigen. Non-virale infecties zoals toxoplasmose en Rocky Mountain spotted fever zijn minder vaak voorkomende oorzaken.

Niet-alcoholische leververvetting ziekte

NASH of niet-alcoholische steatohepatitis (ook wel “vette lever”) beschrijft de accumulatie van vet in de lever die een ontsteking van de lever en een geleidelijke vermindering van de leverfunctie kunnen veroorzaken.

Hemochromatose

Hemachromatosis (ijzerstapeling) is een stofwisselingsziekte die leidt tot een abnormaal hoge ijzervoorraad in het lichaam. De overmaat ijzer kan ophopen in de weefsels van de lever, de pancreas, het hart en kan leiden tot een ontsteking, cirrose, leverkanker en leverfalen. Hemachromatosis is een erfelijke ziekte.

Ziekte van Wilson

De ziekte van Wilson is een erfelijke ziekte waarbij het lichaam niet in staat is vlot het koper te metaboliseren. De ziekte van Wilson kan leiden tot cirrose en leverfalen.

Ziekte of syndroom van Gilbert

Bij de zogenaamde Gilberts ziekte , is er een afwijking in bilirubine metabolisme in de lever. Het is een veel voorkomende ziekte die tot zowat 7% van de Noord-Amerikaanse populatie beïnvloedt.

Er zijn geen symptomen en het wordt meestal incidenteel gediagnosticeerd als een verhoogd bilirubine niveau dat wordt gevonden bij een routine bloedonderzoek. De Gilbert ziekte is een goedaardige aandoening en vereist geen specifieke behandeling.

Veel van die personen hebben ook een trager metabolisme voor alcohol of medicijnen, wat er in de praktijk op neerkomt dat ze normale dosissen minder goed verdragen.

Kankers

Primaire kankers van de lever kunnen voortvloeien uit de lever structuren en cellen. Twee voorbeelden zijn het hepatocellulair carcinoom en het cholangiocarcinoma.

Uitgezaaide kanker (secundaire kanker van de lever) begint in een ander orgaan en breidt zich uit naar de lever, meestal langs de bloedstroom. Kanker die zich uitbreidt tot de lever begint meestal in de longen, de borst , de dikke darm , de maag en de pancreas . Leukemie en Hodgkin lymfoom kunnen ook uitbreiden tot de lever.

Bloedstroomafwijkingen

Budd Chiari-syndroom is een ziekte waarbij zich bloedstolsels vormen in de hepatische ader en die aldus beletten dat bloed de lever kan verlaten. Dit kan de druk in de bloedvaten van de lever verhogen, vooral in de poortader.

Deze druk kan er toe leiden dat levercellen sterven en dat kan dan weer leiden tot cirrose en leverfalen. Oorzaken van Budd Chiari syndroom zijn polycythemia ( = teveel rode bloedcellen), inflammatoire darmziekte, sikkelcelziekte, en zwangerschap.

Congestief hartfalen, waarbij een slechte hartfunctie stuwing van vocht en bloed veroorzaakt in de grote aderen van het lichaam, kan een lever zwelling en ontsteking veroorzaken.

Normaal stroomt gal uit de lever naar de galblaas om dan uiteindelijk in de darm te helpen bij de vertering van vet voedsel. Als galstroom wordt belemmerd, kan dit leiden tot ontstekingen in de lever. Een oorzaak hiervan is dat galstenen een obstructie kunnen veroorzaken van de leidingen die gal afvoeren van de lever.

Afwijkingen van de opening van de galwegen naar de dunne darm (sfincter van Oddi) kunnen leiden tot afwijkingen van galstroom. De sfincter van Oddi fungeert als een “valve” waarmee gal van de galbuis in de darm kan stromen.

Primaire biliaire cirrose en primaire scleroserende cholangitis kan leiden tot progressieve littekens van de galwegen, waardoor ze smal worden, wat resulteert in verminderde galstroom uit de lever. Uiteindelijk, kan er schade en verlittekening van de lever architectuur ontstaan wat dan weer resulteert in leverfalen.

Andere ziekten en aandoeningen

Omdat de lever verantwoordelijk is voor de functies die zoveel andere organen in het lichaam beïnvloeden kunnen bij leverziekte tal van bijkomende complicaties optreden. Voorbeelden hiervan zijn:

Hepatische encefalopathie: Verhoogde ammoniak vanwege het onvermogen van de lever eiwitten uit de voeding te verwerken en te metaboliseren, wat kan leiden tot verwarring, lethargie en coma.
Abnormale bloeding: de lever is verantwoordelijk voor de productie van de bloedstollingsfactoren. Verminderde werking van de lever kan verhoogd risico op bloeden overal in het lichaam veroorzaken.
Eiwitsynthese of fabricage: eiwitten in de lever zijn de bouwstenen voor alle lichaamsfuncties. Tekort aan het eiwit heeft invloed op vele lichaamsfuncties.
Portale hypertensie : Omdat de lever zo’n goede bloedtoevoer nodig heeft, kan schade aan het leverweefsel druk in de bloedvaten van de lever verhogen en afbreuk doen aan de bloedstroom naar andere organen. Dit kan leiden tot een zwelling van de milt en tot de ontwikkeling van varices of gezwollen aderen in het maagdarmkanaal, de slokdarm (oesofageale varices), de maag en naar de anus (die verschillen van de gezwollen aderen van aambeien)

De meest voorkomende oorzaken van leverziektes en leverproblemen