Het belang van selenium in de voeding
Gepubliceerd op 20 februari 2016 - Laatst bijgewerkt op 18 juli 2022
Laatst bijgewerkt op 18 juli 2022
Selenium is een van de mineralen die in kleine hoeveelheden in de voeding aanwezig zijn en essentieel om gezond te blijven. Omdat we deze natuurlijk niet zelf kunnen aanmaken moeten we ze uit de voeding halen en het is dan ook belangrijk te weten welke voeding je best neemt.
Wat doet selenium in ons lichaam?
Selenium is een element waar men maar een kleine hoeveelheid van nodig heeft om gezond te blijven. Het helpt het lichaam om:
- Speciale eiwitten, de zogenaamde antioxidant-enzymen, die een rol spelen bij het voorkomen celbeschadiging, aan te maken.
- Beschermt het lichaam na vaccinatie.
- Het zou bepaalde vormen van kanker voorkomen.
- Voorkomt het ontstaan van hart- en vaatziekten.
- Beschermt ons lichaam tegen de giftige effecten van zware metalen en andere schadelijke stoffen.
- Bij mannen is het bewezen dat dit mineraal de productie van sperma en de beweeglijkheid ervan verbetert.
Welke voeding bevat selenium?
De grootste bron van selenium zijn onze groenten. Toch moet men hier rekening houden met de grond waarop deze geteeld zijn. Gronden die weinig selenium bevatten zullen groenten leveren met een laag selenium gehalte.
De juiste hoeveelheid is dus moeilijk te achterhalen. Verder heb je vis, schaaldieren, rood vlees, granen, eieren, kip, lever en knoflook die allemaal goede bronnen van selenium zijn. Vlees van dieren die gevoed werden met granen of planten afkomstig van seleniumrijke gronden hebben ook hogere dosissen selenium in hun vlees.
Biergist, tarwekiemen en met selenium verrijkte broden zijn ook goede bronnen. Sinds kort zijn er ook de paranoten uit het zonovergoten amazonegebied die zeer veel selenium bevatten. Een handvol paranoten zou voldoende zijn om aan de dagelijkse hoeveelheid te voldoen.
Seleniumtekorten in de voeding
Seleniumtekorten in de voeding komen niet al te frequent voor. Soms kunnen ze te wijten zijn aan een zeer slecht voedingspatroon of voedsel afkomstig van selenium arme gronden.
Chronische darmproblemen en opnamestoornissen kunnen een tekort doen ontstaan. Ook chronische ontstekingen en het gebruik van ontstekingsremmers verbruiken veel selenium. Lage selenium niveaus kunnen allerlei problemen geven zoals psoriasis en schildklierproblemen.
Ze worden ook steeds vaker in verband gebracht met maag, keel en prostaatkanker, maar er is meer onderzoek nodig om te bepalen of dit een oorzaak of een gevolg is van de ziekte. Sommige studies linken een selenium tekort aan stemmingsstoornissen en slaapproblemen. Er zijn aanwijzingen dat selenium tekorten kunnen bijdragen aan de uitbreiding van virale infecties. Zoals bovenvermeld kunnen ook hart- en vaatziekten bevorderd worden door een langdurig tekort.
Te veel seleniumopname
Te weinig selenium opname is niet goed, maar een teveel kan toxisch zijn. Een hoeveelheid van 600 mcg selenium per dag, langdurig genomen, kan toxisch zijn. De symptomen van een overdosering zijn: haaruitval, witte vlekken op nagels, vermoeidheid, duizeligheid, misselijkheid en schade aan de zenuwen.
Hoe tekorten veilig voorkomen?
De veiligste manier om selenium tekorten te voorkomen is ervoor te zorgen dat je voldoende selenium rijke voeding gebruikt. Afwisseling in de soort voedingsstoffen zorgt ervoor dat je zeker voldoende binnen krijgt. Gebruik een zo gevarieerd mogelijke voeding met selenium houdende voedingstoffen.
Bij twijfel kan een eenvoudig bloedonderzoek de waarde bepalen in het lichaam. Indien ondanks normaal voedingspatroon toch een tekort aanwezig is kan men dit op korte termijn aanvullen met een organisch goed opneembaar preparaat zoals selenium capsules.