Wat is botontkalking en hoe kan je het behandelen of voorkomen?
Gepubliceerd op 17 februari 2019 - Laatst bijgewerkt op 12 juli 2022
Laatst bijgewerkt op 12 juli 2022
In dit artikel leggen we uit wat osteoporose of botontkalking precies is, hoe het ontstaat, wie het kan treffen en wat je eraan kunt doen.
Wat is botontkalking of osteoporose?
Bij het ouder worden krijg je last van lichaamskwalen, waaronder aan het skelet. Osteoporose is een toenemende ontkalking van de botten en is een pijnlijk maar logisch lichaamsproces. Osteoporose treedt doorgaans op als een sluipende aansluiting die voor breuken en rugpijn zorgt, en op termijn zelfs tot invaliditeit kan leiden. Botontkalking komt het vaakst voor bij vrouwen boven de vijftig jaar.
Het begint vaak met pijn in de rug
Botontkalking is zoals gezegd een geleideling proces, en als je er tijdig bij bent kan er vaak nog ingegrepen worden. Het is dus zaak om de mogelijke signalen die het lichaam uitzendt zeker niet te negeren maar er juist aandacht aan te besteden.
Osteoporose is in de eerste plaats een aandoening van de wervelkolom, de polsen, de heupen en de bekkenbeenderen. De eerste klinische verschijnselen zijn vaak pijn in de rug of in de streek van de lendenen.
Je moet er dus wel degelijk laten naar kijken en hopelijk weet de dokter tijdig in te grijpen om te vermijden dat de botontkalking erger wordt. Op de duur krijg je namelijk mogelijk wervels met een wigvormig of een viswervelvormig uiterlijk.
Behandeling van botontkalking
Veranderingen in levensstijl doorvoeren zoals stoppen met roken, drastisch het overmatig alcoholgebruik verminderen, regelmatig bewegen en wandelen, oefeningen op de trilplaat doen en het gebruiken van een evenwichtige voeding met voldoende calcium en vitamine D.
Ontkalking van het bot kan ook jonge mensen treffen
Ontkalking van het bot kan ook jonge mensen treffen. De osteoporose die zich soms bij jonge mensen ontwikkelt is moeilijk te traceren, of toch minstens de oorzaak ervan. Typisch voor deze vorm van botontkalking is dat de patiënt resistent is tegen de therapie.
Niet zelden kan bij deze vorm van ontkalking van de botten een verband worden aangetoond met zwangerschap, geboorte of lactatie. Ook anorexia nervosa kan daartoe leiden.
Botontkalking ten gevolge van langdurige immobilisatie
Langdurig onbeweeglijk blijven ten gevolge van ziekte, een ongeval en het verblijf in een rolstoel leidt op termijn onvermijdelijk tot botontkalking. Mensen die langdurig onbeweeglijk blijven, moeten dan ook therapie volgen waarbij hun ledematen onder leiding van een kinesist toch de nodige beweging krijgen.
Osteomalacie ten gevolge van een gebrek aan vitamine D
Osteomalacie is geen osteoporose en is een verweking van de botten waardoor misvormingen en breuken kunnen optreden. De oorzaak is vaak een gebrek aan vitamine D.
De oorzaak van het gebrek aan vitamine D is een innametekort, een tekort aan zon of een resorptiestoornis, zowel van het vitamine D als van kalk. Verkromming van de botten kan eveneens optreden. Het is zaak mensen die aan deze vorm van ontkalking van de botten lijden extra vitamine D en kalk te geven. Kwam vroeger veel voor bij kinderarbeid in duistere fabrieksgebouwen.
De ziekte van Paget
De ziekte van Paget wordt gekenmerkt door een vernieling en abnormale nieuwvorming van botweefsel. Dit gebeurt het meest op de heupen, de lange pijpbeenderen en de schedel. Deze ziekte treedt het meest op bij mannen, meer dus dan bij vrouwen. De typische klacht waaraan een arts kan afmeten dat iemand aan deze aandoening leidt is ‘mijn hoed past ineens niet meer!’ Behandeling met zalm-calcitonine geeft soms verbetering.
Osteomyelitis
Onder osteomyelitis verstaat men een ontsteking van het bot. Vroeger was tuberculose een vaak voorkomende oorzaak van osteomyelitis. Nu spelen bacteriën een grotere rol.
Het belang van goede voeding
Goede voeding is van groot belang bij zowel de vorming van ons lichaam als kind en jongere, als later als volwassenen bij het goed functioneren en het behoud ervan. Het is een van de belangrijkste pijlers van een goede gezondheid en bijgevolg ons levensgeluk.
Osteoporose bij volwassenen en zeker bejaarden wordt door een aantal voedingsdeskundigen geweten aan een tekort aan eiwit en kalk in een voorgaande levensfase. Goede voeding is van nationaal maar zeker ook van individueel belang. Dit belang speelt mee bij niet alleen de gezondheid, de groei en het prestatievermogen, maar heeft ook een financiële kant.
De functie van fosfor en calcium
Fosfor speelt een belangrijke rol bij onder meer het transport van stoffen met het bloed, maar ook bij de opbouw van ons skelet.
Hierbij moeten we zeker ook het belang van calcium benadrukken. Deze bouwstof is nodig voor de groei en het instant houden van ons skelet. Dit bestaat bij een jong kind voor een groot deel uit kraakbeen, dat langzaam moet overgaan in been. Als een kind onvoldoende calcium, fosfor en calciferol (vitamine D) via zijn voeding meekrijgt, kan die omzetting van kraakbeen in been niet of onvoldoende plaats vinden, met als gevolg de hoger vermelde osteomalacie.
Ook bij ouderen leidt een langdurig gebrek aan vitamine D en calcium tot ontkalking van de botten.
Een prachtig preparaat om die ontkalking tegen te gaan of te verminderen is de Botformule Pro van Vitals dat alle elementen voor een goede botvorming bevat.