Stijve nek: oorzaken en behandeling

Laatst bijgewerkt op 12 juli 2022

Een stijve nek wordt meestal gekenmerkt door moeilijkheden en pijn bij het bewegen van de nek, vooral wanneer je je hoofd opzij wil draaien. Het kan ook gepaard gaan met hoofdpijn evenals schouder- en/of armpijn. Om zijdelings of over je schouder te kunnen kijken, moet je mogelijks je hele lichaam draaien omdat het met je nek alleen niet lukt.

In de meeste gevallen verdwijnen pijn en stijfheid vanzelf binnen een week. Hoe je omgaat met nekpijn heeft echter een invloed op de hersteltijd en de kans dat dit ongemak terugkeert.

Oorzaken van een stijve nek

Verreweg de meest voorkomende oorzaak van een stijve nek is spierspanning of verstuiking van het zachte weefsel. Vooral de spieren aan de achterkant en zijkant van de nek, die de wervelkolom van de nek met de schouder verbinden, zijn hiervoor gevoelig.

Een verstuiking kan voorkomen naar aanleiding van alledaagse activiteiten, zoals:

• Door het slapen in een ongemakkelijke positie.
• Door een plotselinge beweging die het hoofd opzij duwt, zoals bij sportblessures.
• Door het hoofd herhaaldelijk heen en weer te draaien, bijvoorbeeld tijdens crawl zwemmen.
• Door een slechte houding aan te nemen bij het kijken naar het scherm van je computer of smartphone.
• Door extreme stress of angst, wat kan leiden tot spierspanningen.
• Door je nek lange tijd in een abnormale positie te houden, zoals het klemmen van je telefoon tussen nek en schouder

Zeldzame oorzaken van een stijve nek

Soms is nekstijfheid een reactie op een onderliggende stoornis van de halswervelkolom. Dergelijke aandoeningen kunnen ervoor zorgen dat de nekspieren pijnlijke spasmen veroorzaken of strakker worden:

• Hernia van de nek. Het beschermende buitenste deel van een schijf in de halswervelkolom breekt af en het binnenste gedeelte lekt uit, waardoor druk en ontstekingen in nabijgelegen weefsels worden veroorzaakt.
• Degeneratieve discopathie. Omdat de schijven na verloop van tijd hydratatie en hoogte verliezen, neemt de druk bij nabijgelegen gewrichten, zenuwen en zachte weefsels, zoals ligamenten en spieren, toe. Dit proces kan nekpijn en stijfheid tot gevolg hebben.
• Osteoartritis van de nek. Afbraak van de gewrichten tussen wervelbotten komt vaak voor samen met andere degeneratieve aandoeningen.

Behandeling van een stijve nek

In de meeste gevallen wordt een stijve nek veroorzaakt door een eenvoudige spierspanning of verstuiking die binnen enkele dagen vanzelf zal genezen. Er zijn echter verschillende behandelingsopties beschikbaar om pijn te verminderen en de genezing te vergemakkelijken.

Rust uit. Als je het een dag of twee rustig aan doet, krijgen de geïnfecteerde weefsels de kans om te genezen, wat op zijn beurt stijfheid en spierspasmen zal verminderen. Het wordt echter aanbevolen om de rust te beperken tot één of twee dagen, omdat te veel inactiviteit kan leiden tot verzwakking van de spieren, en zwakke spieren dan weer moeite moeten hebben om de nek en het hoofd voldoende te ondersteunen.

Overweeg koude- en/of warmtetherapie. Icepacks helpen nekstijfheid te verminderen door lokale ontstekingen aan te pakken. Het aanbrengen van ijs tijdens de eerste 24 tot 48 uur van een pijnlijke opflakkering is meestal het voordeligst bij het verminderen van ontstekingen. Het toepassen van warmte op de nek kan de bloedstroom stimuleren, wat het genezingsproces bevordert. Sommige patiënten geven de voorkeur aan ijs, anderen geven de voorkeur aan warmte. Beide kunnen afwisselend worden gebruikt.

Gebruik medicatie (zonder voorschrift). Ontstekingsremmers, die werken door de ontsteking te verminderen, zijn meestal een eerste behandelingsoptie inzake nekstijfheid en –pijn. Bespreek dit echter altijd met je apotheker of arts want dergelijke geneesmiddelen kunnen verslavend werken.

Beperk belastende fysieke activiteit. Als je nekstijfheid en pijn na het uitvoeren van fysieke activiteiten zijn begonnen, moet je die activiteiten beperken tot de stijfheid is verdwenen.

Stretch voorzichtig. Stretchen, van zodra je dit aankan, helpt de stijfheid te verminderen en de nek te herstellen tot er een meer natuurlijke bewegingsvrijheid ontstaat. Vraag hiervoor desnoods de hulp van een professional zodat je de juiste oefeningen kunt aanleren.

• Rol je schouders 10 keer naar achteren en naar beneden.
• Knijp je schouderbladen 10 keer samen.
• Duw je hoofd achteruit in de hoofdsteun van je auto en hou deze beweging 30 seconden vast.
• Breng 10 keer je oor naar je schouder.

Beweeg regelmatig. Beweging kan helpen je spieren te versterken en zo blessures te voorkomen. Oefening kan ook helpen om je houding te verbeteren om nekstijfheid te verlichten en te voorkomen. Het is ook een geweldige manier om stress te verlichten die je stijve nek kan veroorzaken.

Overweeg een professionele massage. Een massage door een getrainde beoefenaar kan helpen om je nek- en rugspieren losser te maken en te stretchen.

Overweeg acupunctuur. Acupunctuur omvat het inbrengen van naalden in specifieke drukpunten op je lichaam. Hoewel er meer wetenschappelijk onderzoek nodig is om de bewezen voordelen te onderschrijven, wordt acupunctuur al duizenden jaren in de oosterse geneeskunde toegepast. Bezoek alleen een beëdigd arts met steriele naalden.

Overweeg chiropractische zorg. Een chiropractor kan spieren en gewrichten manipuleren om pijnverlichting te bieden. Dit soort therapie kan voor sommigen ongemakkelijk of pijnlijk zijn. Of dit iets voor jou kan zijn, bespreek je best met je arts.

Verminder stress. Stress kan ervoor zorgen dat je de spieren in je nek aanspant. Het verminderen van stress kan nekpijn en stijfheid helpen behandelen en voorkomen. je kunt ervoor kiezen om stress op verschillende manieren te verminderen, waaronder: naar muziek luisteren, mediteren, vakantie nemen, iets doen dat je leuk vindt…

Pas je slaapomgeving aan. Het aanpassen van je slaapomgeving kan een stijve nek helpen verlichten. Manieren om je slaapomgeving te veranderen zijn onder meer: een betere matras kopen, een nekkussen gebruik, enkel op je rug of je zij slapen, ontspannen vooraleer je gaat slapen, een mondbeschermer dragen als je ’s nachts knarsetandt.^[1]

Nekpijn op een natuurlijke manier behandelen

Voor je grijpt naar klassieke pijnstillers, kan het interessant zijn om natuurlijke ontstekingsremmers te bekijken. Hieronder bespreken we twee natuurlijke middelen die effectief kunnen helpen tegen nekpijn.^[2]

Kurkuma, een keuken-specerij afkomstig uit Indië en Zuidoost-Azië, bevat een krachtige antioxidant ook wel gekend als curcumine. Deze antioxidant beschermt de cellen tegen oxidatie en bevecht de vrije radicalen die ontstekingen veroorzaken. Curcumine wordt moeilijk opgenomen door het supplement dus je kiest best een kwalitatief supplement.

Curcumin Elite Extract (60 veg caps)

Curcumin Elite Extract ondersteunt de gewrichten,cardiovasculaire gezondheid, spijsvertering en het immuunsysteem. Grote voorraad & snel geleverd!

Bekijk dit product

De hars van Boswellia, een boom eveneens afkomstig uit Indië, bezit een ontstekingsremmende werking. Het remt de leukotriënen die verantwoordelijk zijn voor ontstekingen in het lichaam. Ook bij een aandoening als artritis kan Boswellia een interessante remedie zijn.

Boswellia Serrata Extract Complex (100 caps)

Boswellia houdt je kraakbeen en gewrichten gezond. Gratis verstuurd naar België & Nederland. Grote voorraad & snel geleverd!

Bekijk dit product

Het risico op een stijve nek verminderen

Ontwikkel een goede houding. Ontwikkel de gewoonte om altijd een goede houding aannemen. Enkele voorbeelden kunnen zijn: een ergonomisch verantwoord bureau gebruiken, bij het optillen van zware voorwerpen door de benen gaan, of op de rug of zijkant slapen met een ergonomisch kussen.

Door de hele dag bewust te zijn van je houding, kan de ruggengraat op natuurlijke wijze worden uitgelijnd en de belasting van de nek worden geminimaliseerd.

• Stel je stoel in een comfortabele positie met je voeten plat op de vloer en je knieën iets lager dan je heupen.
• Gebruik een ergonomische houding tijdens het zitten, met je rug recht en je armen horizontaal op het bureau.
• Pas je computer aan zodat deze zich op ooghoogte bevindt.
• Gebruik een ergonomisch toetsenbord en muis.
• Sta op om elk uur uit te rekken en te bewegen.

Hou je nek sterk en flexibel. Wanneer de nekspieren sterk en flexibel zijn, zijn ze beter in staat om een ​​goede houding aan te houden en zullen ze minder snel spastisch en pijnlijk worden. Een fysiotherapeut of andere medische professional kan helpen bij het ontwerpen van een fysiotherapieprogramma met nek- en rekoefeningen.

Beperk hoe lang je naar een smartphone kijkt. Als je voortdurend naar je telefoon kijkt, trek je je nekspieren aan en oefen je ze voortdurend onder druk. Als je je smartphone vaak moet gebruiken, probeer dan een paar van deze tips om je nekspanning te verminderen:

• Hou je telefoon op ooghoogte.
• Hou je telefoon niet tussen je schouder en je oor.
• Gebruik oordopjes of een koptelefoon.
• Neem elk uur een pauze van je telefoon.
• Stretch je spieren na het gebruik van je telefoon.

Vermijd lange perioden aan een stuk autorijden. Net zoals je de hele dag achter je bureau zit, kan het zitten achter het stuur van je auto gevolgen hebben voor je nek. Moet je toch lang rijden, hou deze tips dan in het achterhoofd:

• Neem pauzes om op te staan en te stretchen.
• Stel een alarm in om je eraan te herinneren je houding tijdens het rijden te controleren.
• Zet je stoel op een positie die je ondersteuning biedt en je in een goede houding plaatst.
• Niet sms’en terwijl je rijdt. Dit is verboden, gevaarlijk en slecht voor je nek doordat je steeds op en neer gaat kijken.^[3]

Wanneer is een stijve nek ernstig?

Een stijve nek kan vervelend zijn, maar het is meestal geen reden tot paniek. In zeldzame gevallen kan dit echter duiden op een ernstige onderliggende medische aandoening.

Hieronder staan ‘rode vlag’-symptomen die kunnen wijzen op een mogelijk ernstige onderliggende medische aandoening die de stijve nek veroorzaakt:

• Koorts, wat waarschijnlijk een symptoom is van een onderliggende infectie die wordt bestreden.
• Hoofdpijn, vooral als deze afwijkt van eerdere hoofdpijn in termen van duur, intensiteit of bijbehorende symptomen.
• Misselijkheid of braken.
• Vermoeidheid of onverklaarbare slaperigheid.
• Verandering in mentale toestand, waaronder verwarring of stemmingswisselingen.
• Coördinatieproblemen, zoals duizeligheid of problemen met lopen of schrijven
• Gewichtsverlies dat geen deel uitmaakt van een dieetverandering.

Ervaar je een van deze symptomen, dan dien je onmiddellijk medische hulp te zoeken, maar dit betekent niet noodzakelijkerwijs dat er überhaupt sprake is van een ernstige aandoening of dat er een medische noodsituatie is.^[4]