Longontsteking: beter voorkomen dan genezen

Laatst bijgewerkt op 9 januari 2024

In dit artikel lees je wat een longontsteking precies is, hoe je er ene kan oplopen, wat de symptomen zijn, en hoe je een longontsteking kan voorkomen en behandelen.

Wat is een longontsteking?

Een longontsteking is een infectie van een of beide longen, meestal door bacteriën, virussen of schimmels veroorzaakt. Vroeger stierf één derde van de mensen met een longontsteking door een gebrek aan antibiotica.

De ziekte komt nog steeds voor, maar door doeltreffende behandelingsmethoden overleeft het grootste deel zonder problemen.

Hoe krijg je een longontsteking?

Enerzijds door kruisbesmetting van een besmette persoon door waterdruppeltjes die in de uitademingslucht zitten. Een hoestbui zonder mondbescherming kan deze naar andere personen stuwen. Anderzijds kan men geïnfecteerd geraken door bacteriën en virussen uit de mond.

Door inademen of zich verslikken kunnen deze een longontsteking bevorderen. In normale omstandigheden zal ons immuunsysteem de ziekte bestrijden. In verzwakte toestand zoals bij kleine kinderen of oudere personen kan de infectie gemakkelijk doorbreken.

Van zodra de infectiehaard in de longen zit gaan de geïnfecteerde longblaasjes zich met vocht vullen en zijn deze niet meer geschikt voor de zuurstof uitwisseling.

Symptomen en andere tekens van een longontsteking

1. Algemene symptomen: de meeste mensen die een longontsteking ontwikkelen, hebben de symptomen van een gewone  verkoudheid zoals: niezen, een zere keel en hoesten. Deze gaan zeer snel evolueren naar hoge koorts boven de 40 °C, koude rillingen en een hoest met sputum productie. Het sputum is meestal verkleurd (geelgroen) en soms bloederig.

2. Locatiegebonden symptomen: wanneer de infectie zich in de luchtwegen vestigt krijgen we de neiging om te hoesten en zal er automatisch sputum geproduceerd worden. In dit geval zal de zuurstofuitwisseling verminderen, de long verstijven en wordt men kortademig. Hoe langer deze toestand aanhoudt, hoe minder zuurstof we krijgen en onze huid zal van kleur veranderen en neigen naar blauw en paars ( cyanose).

3. Pijn ter hoogte van de borst: de pijngevoeligheid is enkel ter hoogte van de pleura of de longwand aanwezig. Deze pijn is meestal scherp, verergert bij diepe ademhaling en wordt dan eerder beschreven als een pleuritis. De pijn zorgt ervoor dat men minder diep zal ademen en de ziekte hierdoor verergert.

4. Kinderen, baby’s en oudere personen: hier ziet men minder specifieke symptomen, maar er treedt hoge koorts op, gaan er zeer ziek uit zien en worden inactief, futloos, apathisch en zeer slaperig.

Besmettelijkheid van een longontsteking

De overdracht van persoon tot persoon is zeer gemakkelijk, het zijn echter vooral mensen met een verzwakt immuunsysteem die de ziekte gaan ontwikkelen. Slikproblemen zorgen voor een direct gevaar wanneer er infectiehaarden in de mond aanwezig zijn. Een longontsteking moet steeds gezien worden als besmettelijk.

Behandeling van een longontsteking

Behandelen van een acute longontsteking

Alhoewel de behandeling voor een besmettelijke longontsteking afhankelijk is van de oorzaak, kan men toch vrij snel genezen.

• Door snel te reageren kan een arts de juiste medicatie voorschrijven en direct gericht behandelen.
• Pijnmedicatie zoals ibuprofen zal de pijn en koorts onderdrukken waardoor men dieper kan blijven ademen.
• Een luchtbevochtiger verhoogt de luchtvochtigheid in de kamer zodat men gemakkelijker kan ademen.
• Bedrust is noodzakelijk tot de koorts, kortademigheid en pijn op de borst verdwenen zijn.
• Drink voldoende water of andere vloeistoffen om de slijmen dun te houden. Tracht deze zo goed mogelijk op te hoesten om de longen te zuiveren.

Behandelen van een aspiratie longontsteking

Heeft men last van cyanose, algemene achteruitgang en wordt men zeer suf dan is een ziekenhuisopname aangewezen. Dikwijls krijgt men dan extra zuurstof toegediend en soms is kunstmatige beademing tijdelijk nodig.

De slijmen en sputum worden hierbij regelmatig weggezogen door middel van een speciaal apparaat om de longen zuiver te houden. Ondertussen krijgt men een gerichte antibiotica toediening rechtstreeks in de bloedbaan.

Genezen van een longontsteking

Hoe sneller de behandeling hoe vlugger men genezen is. Meestal is het oraal nemen van medicatie voldoende. Toch kan een longontsteking een levensbedreigende situatie worden. Vooral kinderen en oudere verzwakte personen zijn een risicogroep. Nog steeds sterven 5% van alle mensen die een longontsteking krijgen.

Preventie

Deze bestaat er vooral in om de immuniteit bij immuunzwakke, zieke of oudere personen te stimuleren. Daarbij geldt in de eerste plaats het verbeteren van de kwaliteit en de verteerbaarheid van het voedsel. Daarnaast zijn regelmatige ademhalingsoefeningen in frisse lucht een vaak vergeten, maar zeer krachtig instrument  om de longimmuniteit te verhogen.

Een derde mogelijkheid is regelmatig beta-glucanen innemen om de algemene weerstand via de darmen te verbeteren.

Enkele bronnen

Wat is een longontsteking
Symptomen van een longontsteking
Oorzaken van een longontsteking