Langdurige en chronische keelpijn: wat kan je doen?

Laatst bijgewerkt op 7 december 2021

Sukkel je al lang met keelpijn? Dan ben je zeker niet alleen. Keelpijn is vervelend, maar gelukkig kan je er wat aan doen.

In dit artikel lees je:

• Wat keelpijn precies is;
• Welke symptomen gepaard gaan met keelpijn;
• Wat de oorzaken van keelpijn zijn;
• Hoe je keelpijn kan voorkomen;
• Hoe je keelpijn kan verzachten.

Wat is keelpijn?

Een zere keel betreft pijn, een krassend gevoel of irritatie van de keel die vaak verergert als je slikt. De meest voorkomende oorzaak van keelpijn (faryngitis) is een virale infectie, zoals een verkoudheid of griep. Een keelpijn veroorzaakt door een virus lost vanzelf op.

Een minder vaak voorkomende vorm van keelpijn wordt veroorzaakt door bacteriën en vereist een behandeling met antibiotica om complicaties te voorkomen. Andere, minder vaak voorkomende oorzaken van keelpijn vereisen wellicht een complexere behandeling.

Symptomen van en gepaard gaande met keelpijn

Symptomen van keelpijn kunnen variëren afhankelijk van de oorzaak. Tekenen en symptomen kunnen onder andere zijn:

• Pijn of een krasserig gevoel in de keel
• Pijn die verergert bij het slikken of praten
• Moeilijk doorslikken
• Pijnlijke, gezwollen klieren in je nek of kaak
• Gezwollen, rode amandelen
• Witte vlekken of pus op je amandelen
• Een hese of gedempte stem

Infecties die keelpijn veroorzaken geven ook andere symptomen:

• Koorts
• Hoest
• Loopneus
• Niezen
• Lichaamspijn
• Hoofdpijn
• Misselijkheid of braken

Oorzaken van keelpijn

Virussen die de verkoudheid en de griep veroorzaken, veroorzaken ook de meeste keelpijn. Minder vaak veroorzaken bacteriële infecties keelpijn.

Virale infecties

Virale ziekten die keelpijn veroorzaken zijn onder andere:

• Verkoudheid
• Griep
• Mononucleose
• Mazelen
• Waterpokken
• Kroep – een veel voorkomende kinderziekte die wordt gekenmerkt door een harde, blaffende hoest

Bacteriële infecties

Een aantal bacteriële infecties kan keelpijn veroorzaken. De meest voorkomende is Streptococcus pyogenes (groep A streptococcus) die keelpijn veroorzaakt.

10 andere oorzaken

1. Roken

Het inademen van rook irriteert de gevoelige weefsels die de keel bedekken. Deze irritatie is het gevolg van het inademen van de hete, droge lucht en giftige chemicaliën in tabaksrook. Mensen die regelmatig roken kunnen een zere keel krijgen die niet weggaat.

Roken maakt een persoon ook gevoeliger voor gezondheidsproblemen die keelpijn kunnen veroorzaken, zoals verkoudheden, griep en luchtweginfecties. Dit komt omdat roken de werking van het immuunsysteem verzwakt. Het verhoogt ook het risico op keelkanker en een blijvende keelpijn kan een symptoom van de ziekte zijn.

2. Luchtvervuiling

Smog en luchtvervuiling komen vaak voor in grotere steden en in gebieden in de buurt van industriële fabrieken of elektriciteitscentrales. Het inademen van smog of luchtvervuiling heeft vergelijkbare gevolgen voor de gezondheid als het inademen van rook van een sigaret. Het inademen van smog op hete dagen kan bijzonder schadelijk zijn.

Mensen die vervuilde lucht inademen kunnen symptomen ervaren zoals:

• Pijn op de borst
• Een zere keel
• Hoesten
• Andere astma-symptomen

3. Allergieën

Allergenen zijn stoffen die een allergische reactie veroorzaken. Allergenen kunnen bijvoorbeeld voedingsmiddelen, pollen en chemicaliën in reinigingsmiddelen of cosmetica bevatten.

Mensen met een seizoensgebonden allergie kunnen een blijvende keelirritatie opmerken tijdens warme maanden en andere momenten waarop het aantal pollen hoog is.

Een persoon die allergisch is voor een stof in de lucht, zoals pollen, gras of schimmel, kan bij blootstelling aan het allergeen een van de volgende symptomen ervaren:

• Jeukende ogen
• Een loopneus
• Hoesten en niezen
• Tranende ogen

4. Postnasale drip

Als je een postnasale drip hebt, loopt het overtollige slijm uit je sinussen naar de achterkant van je keel. Dit kan leiden tot een hardnekkige rauwe, zere of krassende keel.

Postnasale drip kan worden veroorzaakt door weersveranderingen, sommige medicijnen, gekruid voedsel, een afwijkend septum, allergieën, droge lucht en nog veel meer.

Naast keelpijn zijn enkele van de symptomen van postnasale drip:

• Keelpijn zonder koorts
• Slechte adem
• Het gevoel dat je de hele tijd je keel moet doorslikken of leegmaken
• Hoesten dat ‘s nachts verergert
• Misselijkheid van het overtollige slijm in je maag

5. Ademhaling door de mond

Iemand kan een keelpijn ontwikkelen door lang door de mond te ademen. Dit zal waarschijnlijk gebeuren terwijl een je slaapt.

Obstakels in de neusgang – bijvoorbeeld van vergrote amandelen of overtollig slijm – kunnen ertoe leiden dat een persoon door zijn of haar mond ademt terwijl hij of zij slaapt.

6. Gonorroe

Gonorroe is een veel voorkomende seksueel overdraagbare infectie. De Neisseria gonorroe bacterie veroorzaakt het.

Naast het beïnvloeden van de genitaliën, kan gonorroe zich ook ontwikkelen in de keel, na orale seks.

7. Zure reflux

Zure reflux treedt op wanneer een spier aan de bovenkant van de maag verzwakt en zuur lekt in de slokdarm, die de buis is die de mond en de maag met elkaar verbindt. Dit veroorzaakt een pijnlijk branderig gevoel dat bekend staat als brandend maagzuur.

Zure reflux kan een zere keel veroorzaken. Na verloop van tijd kan het zelfs de slokdarm beschadigen en verdere gezondheidsproblemen veroorzaken.^[1]

8. Spierspanning

Je kunt je keelspieren overbelasten door te schreeuwen, luid te praten of langdurig te praten zonder te rusten.

9. HIV-infectie

Een zere keel en andere griepachtige symptomen verschijnen soms vroeg nadat iemand met HIV is geïnfecteerd. Ook kan iemand die HIV-positief is een chronische of terugkerende keelpijn hebben als gevolg van een schimmelinfectie genaamd orale spruw of als gevolg van een virale infectie genaamd cytomegalovirus (CMV), die ernstig kan zijn bij mensen met een gecompromitteerd immuunsysteem.

10. Een verzwakt immuunsysteem

Iemand met een verzwakt immuunsysteem heeft meer kans op chronische keelpijn. Dit komt omdat hun lichaam minder goed in staat is om infecties te bestrijden wanneer bacteriën en virussen het lichaam binnendringen.

Als een persoon een van de volgende zaken heeft, kan hij of zij de functie van het immuunsysteem hebben verzwakt:

• Reumatische artritis
• Lupus
• HIV
• AIDS
• Kanker, bijvoorbeeld keelkanker, en andere aandoeningen die chemotherapie vereisen^[2]

Preventie van keelpijn

De beste manier om keelpijn te voorkomen is de ziektekiemen die ze veroorzaken te vermijden en een goede hygiëne te betrachten. Volg deze tips op en leer je kind hetzelfde te doen:

• Was je handen grondig en regelmatig, vooral na het gebruik van het toilet, voor het eten en na het niezen of hoesten.
• Vermijd het delen van voedsel, drinkglazen of gebruiksvoorwerpen.
• Hoest of niest in een doekje en gooi het weg.
• Gebruik handreinigers op alcoholbasis als alternatief voor het wassen van de handen als er geen water en zeep beschikbaar zijn.
• Vermijd het aanraken van openbare telefoons of het drinken van fonteinen met je mond.
• Maak regelmatig telefoons, TV-afstandsbedieningen en computertoetsenborden schoon met ontsmettingsmiddel. Als je op reis bent, maak dan telefoons en afstandsbedieningen in je hotelkamer schoon.
• Vermijd nauw contact met mensen die ziek zijn.^[3]

Keelpijn verzachten

Er zijn heel wat huismiddeltjes die keelpijn kunnen verzachten

• Gorgel met een zoutwateroplossing: gebruik een theelepel keukenzout in een groot glas lauw water. Meermaals per dag gorgelen zal ervoor zorgen dat de bloedtoevoer in de keel verbeterd en het slijmvlies ontsmet wordt. Hierdoor zal de keelpijn vlug verminderen.
• Drink thee met honing: dankzij zijn antibacteriële werking helpt honing om de keel te ontsmetten. Zorg er wel voor dat de thee niet te warm is omdat anders de functie van de honing verdwijnt. Voeg de honing pas toe als de temperatuur geschikt is om de thee te drinken.
• Drink thee met tijmblaadjes: maak een thee met tijmblaadjes en laat deze goed trekken. Het drinken van de thee alsook het gorgelen met deze thee zal de keelpijn snel verlichten.
• Drink gemberthee: schil een stuk gember en verdeel deze in plakjes. Doe de gember in een pannetje, voeg water toe en breng het aan de kook. Doe het vocht in een beker en voeg wat honing toe voor de smaak. Drink hiervan met kleine slokjes en houd de vloeistof zo lang mogelijk in de mond. Je kan ook de keel gorgelen met deze vloeistof alvorens het door te slikken.