Tijdens de wintermaanden verlangen we met z’n allen naar een streepje zon. Zon doet ons niet alleen mentaal beter voelen, maar stimuleert tevens de aanmaak van vitamine D in ons lichaam.
Het hebben van een laag vitamine D-gehalte wordt in verband gebracht met een groter risico op veel gezondheidsproblemen, van cognitieve achteruitgang tot botbreuken en hartaandoeningen.
Een tekort aan vitamine D
Uit een Amerikaanse meta-analyse blijkt dat meer dan 40% van de bevraagden onvoldoende vitamine D te hebben. Nog eens bijna 30% heeft lagere vitamine D-spiegels die in aanmerking komen als een tekort. Opgeteld heeft dus zo’n 70% van de Amerikaanse bevolking een tekort aan vitamine D.[1] Vooral mensen met een donkerdere huidskleur en ouderen kampen met een tekort, blijkt onder andere uit Nederlands onderzoek.[2]
Om het lichaam vitamine D te laten produceren, heeft het directe blootstelling van de huid aan de zon nodig. Echter brengen we de meeste tijd binnenshuis door of dragen we bedekkende kleding en zonnebrandcrème. Meer tijd in de zon doorbrengen, vooral dan tijdens de zomermaanden, verhoogt tevens het risico op huidkanker en versnelde huidveroudering.
Een andere manier om vitamine D binnen te krijgen is via ons dieet maar de meeste voedingsmiddelen bevatten slechts bescheiden hoeveelheden vitamine D. Je vindt vitamine D bijvoorbeeld amper in fruit en groenten terug.
Vitamine D voedt ons immuunsysteem
Vitamine D ondersteunt niet alleen de aanmaak van calcium en daarmee het behoud van gezonde botten, maar speelt ook een rol in het maagdarmkanaal.[3]
Vitamine D verhoogt het aantal en de diversiteit aan microben in de darm, en vermindert zo de kans op inflammatoire darmaandoeningen zoals de ziekte van Crohn. En laat de darm net zo’n belangrijke rol spelen in het onderhoud van ons immuunsysteem. Dit verklaart waarom inflammatoire darmaandoeningen erger zijn tijdens de winter dan tijdens andere seizoenen.[4]
Ook virale luchtweginfecties, zoals griep, komen vaker voor tijdens koudere maanden. In de winter krijgen we minder zon, wat de vitamine D-productie verlaagt en de kans op infecties verhoogt. Onderzoek toont steevast aan dat virale infecties vaker voorkomen en ernstiger zijn bij mensen met een vitamine D-tekort.[5]
Lage vitamine D-niveaus zijn ook een risicofactor voor ernstige longaandoeningen zoals het acute respiratory distress syndrome (ARDS).[6] Daar komt nog bij dat mensen met onvoldoende vitamine D een verhoogd risico op een cytokinestorm lopen. Een cytokinestorm betreft de hyperproductie van ontstekingsfactoren die leiden tot een verergering van de ziekte en een verhoogd risico op overlijden.[7]
Kortom, vitamine D ondersteunt het immuunsysteem door ons te beschermen tegen infectieziekten en door agressieve inflammatoire immuunresponsen te controleren.
De beschermende acties van vitamine D
Vitamine D draagt bij aan veel functies die het lichaam helpen beschermen tegen infecties en de ernst ervan verminderen.
Behoud van voldoende vitamine D:
- Belemmert het vermogen van virussen om zich te vermenigvuldigen en meer virussen te produceren;
- Helpt bij het ondersteunen en herstellen van gezonde cellulaire wanden in het lichaam, bijvoorbeeld in de luchtwegen en in de darmen;
- Verhoogt de productie van eiwitten die beschermen tegen bacteriën en virussen, waardoor cellen beter in staat zijn zichzelf tegen infecties te beschermen;
- Verbetert het vermogen van immuuncellen om een effectieve aanval op specifieke virussen op te zetten;
- Helpt voorkomen dat het immuunsysteem in overdrive gaat en overmatige pro-inflammatoire stoffen in de longen produceert.[8][9]
Bronnen