Het boek ‘Vitamine C en de gewone verkoudheid’, geschreven door Nobelprijswinnaar Dr. Linus Pauling, werd in 1970 gepubliceerd. Het uitgangspunt van het boek – dat het consumeren van grote hoeveelheden vitamine C de ernst en de duur van een verkoudheid zou kunnen verminderen – werd alom door het publiek omarmd, ondanks de tegenstand van sommige wetenschappers en artsen. Vitamine C begon kippensoep te vervangen als behandeling voor verkoudheid en griep en wordt, meer dan vier decennia later, nog steeds voor dit doel gebruikt.
Over Linus Pauling
Dr. Pauling, die tot de 20 beste wetenschappers in de geschiedenis behoort, was één van slechts vier personen die meer dan één Nobelprijs ontvingen en de enige die twee niet-gedeelde prijzen ontving. Hij studeerde natuurkunde bij onder meer Niels Bohr en Erwin Schrödinger en was een goede vriend van Robert Oppenheimer. Francis Crick noemde Linus Pauling ‘de vader van de moleculaire biologie’.
Dr. Pauling was de bedenker van de term ‘orthomoleculaire geneeskunde’. Vrij vertaald betekent dit ‘juiste molecuul’ en dat verwijst naar het lichaam voorzien van stoffen, die daar normaal worden aangetroffen om ziekten te behandelen. Zijn inspanningen op dit gebied en zijn pleidooi voor voedingssupplementen blijven controversieel. Dr. Pauling suggereerde dat problemen met de gezondheid mogelijk veroorzaakt wordt door genetische gebreken. Zijn ondersteuning voor de inname van voedingssupplementen strekte zich uit tot het gebruik van intraveneuze vitamine C als kankertherapie, een behandeling die tot voor kort in verband werd gebracht met positieve resultaten.
Een historische blik op onderzoek naar de werking van vitamine C
Een aantal onderzoeken hebben geleid tot positieve bevindingen over het beschermende effect van vitamine C tegen de duur en ernst van een verkoudheid. Een vroege grootschalige studie, die in 1972 werd gepubliceerd in het Canadian Medical Association Journal, gaf aan dat met vitamine C behandelde proefpersonen significant minder last hadden van verkoudheid dan personen die behandeld waren met een placebo.
Eén van dergelijke groepen, die vitamine C slikten, had tot wel 30% minder ziektedagen dan de placebogroep en ook nog eens minder last van de symptomen op zich. Het bleek ook zo te zijn dat het geven van 8 mg vitamine C vanaf de eerste dag meer effect had dan 4 mg. Dit onderzoek werd opgevolgd door een willekeurige studie over 15 weken, waarbij aangegeven werd dat proefpersonen met vitamine C tot wel 25% minder lang thuis hoefden te blijven in vergelijk met de mensen, die een placebo toegediend kregen.
In 1974 plaatste Pauling een recensie, gepubliceerd in de ‘Proceedings of the National Academy of Sciences’, waarin hij zich kritisch uitsprak over de dagelijks te nemen hoeveelheid vitamine C, vastgelegd door de Amerikaanse gezondheidsdienst. Hij benadrukte dat de antivirale en antibacteriële werking van vitamine C optimaal zou kunnen zijn bij een inname tot wel 5000 mg per dag. De door de RDA aanbevolen dagelijkse hoeveelheid zou slechts genoeg zijn voor het voorkomen van scheurbuik.
Een andere recensie, geschreven door Dr. W.W. Rosser, gaf aan dat de hoeveelheid vitamine C in witte bloedcellen dramatisch afneemt gedurende de eerste dag van een luchtwegeninfectie en dat lage niveau voor zeker drie dagen behoudt. De inname van 6 gram vitamine C aan het begin van de infectie voorkomt dit. Dr. Rosser beweerde dat onderzoeken met lage doseringen tot 1 gram geen duidelijk effect sorteerden, maar doses van 4 tot 6 gram wel degelijk de verkoudheidssymptomen deden afnemen.
“In 1971 voerde Linus Pauling een meta-analyse uit van vier placebogecontroleerde onderzoeken en concludeerde dat het hoogst onwaarschijnlijk was dat de afname van de” geïntegreerde morbiditeit van de gewone verkoudheid “in vitamine C-groepen alleen door toeval werd veroorzaakt,” constateerde Dr. Harri Hemilä in een recensie gepubliceerd in 1996. “Er bestaat echter nog steeds een wijdverbreide overtuiging dat de vitamine geen bewezen effect op de gewone verkoudheid heeft. Drie van de meest invloedrijke recensies die deze conclusie trekken, worden in dit artikel […] besproken. Deze drie beoordelingen blijken ernstige onnauwkeurigheden en tekortkomingen te bevatten, waardoor ze onbetrouwbare bronnen over het onderwerp zijn.
In een andere publicatie merkte dr. Hemilä op dat, “Karlowski en collega’s een afname van 17% vonden in de duur van verkoudheidsepisoden in de groep die vitamine C (6 g / dag) kreeg; ze suggereerden echter dat de daling volledig te wijten was aan het placebo-effect. In dit artikel zal worden aangetoond dat het placebo-effect geen geldige verklaring is voor de resultaten van het Karlowski-onderzoek, aangezien het niet consistent is met hun resultaten.
In het Journal of the American College of Nutrition’’ hebben dr. Hemilä en Z. S. Herman een analyse van Thomas Chalmers besproken, die tot de conclusie kwam dat er geen bewijs was voor een gunstig effect van vitamine C bij de behandeling van verkoudheid. Chalmers had geen specifieke aandacht in zijn onderzoek voor de hoeveelheid vitamine C en baseerde zijn conclusies op basis van 25-50 mg toegediende vitamine C aan de proefpersonen. Het huidige idee dat vitamine C geen effect heeft op de gewone verkoudheid lijkt grotendeels te zijn gebaseerd op een foutieve beoordeling die twintig jaar geleden is geschreven. In 2017 meldde dr. Hemilä, dat 148 dierstudies aangaven, dat vitamine C de symptomen van infecties, veroorzaakt door virussen en bacteriën, kan voorkomen of verminderen.
Gecontroleerde onderzoeken hebben aangetoond dat er een significant verband is tussen hoeveelheid en werking van vitamine C als het gaat om doses van 6-8 gram per dag. Dit suggereert dat er een reden is, dat bij onderzoeken met lagere doses er nauwelijks verbanden worden gelegd. “Gezien het consequente effect van vitamine C op de duur en ernst van verkoudheid, en de veiligheid en lage kosten, zou het voor onze gezondheid de moeite waard zijn bij individuele verkoudheidspatiënten te testen of therapeutische 8 gram / dag vitamine C gunstig voor hen is,” suggereert hij. “Zelfdosering van vitamine C moet zo snel mogelijk na het begin van symptomen van verkoudheid worden gestart om het meest effectief te zijn.”
Hier komt het op neer
Werkt vitamine C tegen verkoudheid? Hoewel onderzoeken en studies tegenstrijdige resultaten, conclusies en interpretaties opleveren met betrekking op de vraag of vitamine C, wanneer deze dagelijks in kleine hoeveelheden worden ingenomen, kunnen helpen bij het voorkomen van verkoudheid, zijn er inmiddels een aanzienlijk aantal bewijzen dat ernst en duur van een verkoudheid verminderd kunnen worden indien men hogere doses inneemt.
Omdat veel mensen eigenlijk niet de optimale hoeveelheid vitamine C binnen krijgen, kan het voor onze gezondheid geen kwaad om te proberen deze hoeveelheid te verhogen en extra bronnen bij de hand te houden in geval van een infectie met verkoudheid of griep. Ook zink lijkt hier een veelbelovende kandidaat te zijn bij het voorkomen dat een opkomende verkoudheid zich verergert.
