Frisdrank en leververvetting (MASLD): wat zegt nieuw onderzoek?
Gepubliceerd op 16 oktober, 2025
Laatst bijgewerkt op 16 oktober 2025
Steeds meer mensen kampen met leververvetting — tegenwoordig MASLD genoemd (Metabolic dysfunction-Associated Steatotic Liver Disease). Recente onderzoeksdata gepresenteerd op UEG Week 2025 laten zien dat zowel suikerhoudende als light frisdranken samenhangen met een hoger risico op MASLD. Dat is relevant, want MASLD is inmiddels de meest voorkomende chronische leveraandoening wereldwijd.
In dit artikel lees je wat de wetenschap meldt, hoe groot het probleem is en vooral: praktische stappen om je risico te verlagen.
Wat is MASLD (leververvetting) en hoe vaak komt het voor?
MASLD betekent dat er te veel vet opstapelt in de lever in combinatie met metabole ontregeling (bijv. insulineresistentie, overgewicht rond de buik of type 2-diabetes). Zonder aanpak kan dit evolueren naar ontsteking, littekenvorming en bij een deel van de patiënten ernstige leverziekte. Schattingen geven aan dat ruwweg 25–40% van de volwassenen kenmerken van MASLD heeft; modellen verwachten zelfs een verdere stijging richting 2050.
Misschien vind je dit ook interessant: 7 Kruiden voor een gezonde lever
Wat laat het nieuwe onderzoek over frisdrank zien?
Tijdens UEG Week 2025 presenteerden onderzoekers grote cohortanalyses (UK Biobank) waarin zowel suikerhoudende als kunstmatig gezoete frisdranken geassocieerd waren met een hoger risico op MASLD.(Bron)
De trend was dosisafhankelijk: dagelijkse consumptie hing samen met duidelijk meer risico; vervangen door water hing juist met minder risico samen. Belangrijke nuance: het gaat om associaties, niet om bewezen causaliteit. Toch sluit dit aan bij eerdere studies die suikerhoudende dranken koppelen aan levervet, chronische leverziekte en in sommige analyses ook aan meer leverkanker.
Kort samengevat: hoe vaker je (suiker- of light-)frisdrank drinkt, hoe ongunstiger de link met je levergezondheid; water is de veilige default keuze.
Hoe kan dat? Mogelijke verklaringen
- Suiker en calorieën: suikerhoudende dranken leveren snelle suikers zonder verzadiging, wat vetopslag in de lever kan aanjagen.
- Zoetstoffen & gedrag/biologie: voor kunstmatig gezoete dranken worden effecten op darmmicrobioom en eetlustregulatie besproken, al is het bewijs wisselend. Observatiestudies vinden verbanden; mechanistische duidelijkheid groeit nog.
Belangrijk: observatiestudies corrigeren voor veel factoren, maar bewijzen geen oorzaak-gevolg. Zie de adviezen hieronder als risicobeperkende keuzes die breder gunstig zijn voor cardiometabole gezondheid.
7 praktische tips om je lever (en metabolisme) te ontzien
1) Maak water je standaarddrank
Vervang (light) frisdrank in de basis door (bruis)water. Studies en samenvattingen rond UEG Week benadrukken dat switchen naar water samenhangt met lager MASLD-risico; hogere waterinname is ook bij leverpatiënten gunstig geassocieerd met lagere mortaliteit.
2) Beperk alle gezoete dranken tot “af en toe”
Houd het bij een uitzondering in plaats van een dagelijkse gewoonte. De 2025-cohorten laten vooral bij dagelijkse inname ongunstige verbanden zien. Ook eerder onderzoek koppelt frequente inname aan meer levervet en leverziekterisico.
3) Lees het etiket (ook bij “zero”, “light” en “iced tea”)
Suikers en zoetstoffen zitten in meer producten dan je denkt. Let op portiegrootte: 1 blikje (±330 ml) per dag zat in de risicocategorie van de recente analyses.
4) Kies koffie en thee… maar zonder suiker
Ongezoete koffie en thee zijn goede alternatieven voor frisdrank. (Algemene voedingsliteratuur koppelt ze aan metabole voordelen; voeg geen suiker of siropen toe.)
5) Eet volwaardige, vezelrijke voeding
Een patroon met groente, fruit, peulvruchten, volkoren en noten helpt je energie-inname te reguleren en insulinegevoeligheid te ondersteunen — cruciaal bij MASLD. Minder ultrabewerkt en minder vloeibare calorieën werkt dubbel.
6) Beweeg elke dag (en liefst ook krachttraining)
Zowel gewichtsverlies als spieropbouw verminderen levervet en verbeteren metabole markers. Combineer dagelijkse stappen met 2–3 keer per week krachttraining.
7) Houd je alcohol in de gaten
MASLD sluit overmatige alcohol niet “uit” qua schade aan de lever. Matiging is verstandig, zeker als je al cardiometabole risicofactoren hebt.
Wat met leverkanker?
De UEG-2025 data gingen primair over MASLD-incidentie. Voor leverkanker komt het bewijs vooral uit eerdere studies: sommige prospectieve cohorten koppelen dagelijkse suikerdrank aan hoger leverkankerrisico en meer sterfte door chronische leverziekte, maar hier speelt altijd de observatiebeperking en populatiekeuze. Houd daarom de basis strak: voorkom levervet en metabole ontregeling, en kies water boven zoete dranken.
Veelgemaakte misverstanden
- “Light is toch prima?”
Light is niet hetzelfde als water. In recente analyses was het risico bij kunstmatig gezoete dranken niet lager — soms zelfs hoger — dan bij suikerdrank, vooral bij dagelijkse consumptie. De veiligste keuze blijft water. - “Het is maar één blikje per dag.”
Juist dagelijkse inname (ook één portie) hing samen met meer MASLD. Bewaar frisdrank voor momenten waarop je er écht van wil genieten, en kies voor alledag water/ongezoet.
Conclusie: kleine keuzes, groot effect
De optelsom van bewijs wijst dezelfde kant op: minder (light) frisdrank, meer water is een simpele, haalbare hefboom voor je lever en metabolisme. Combineer dit met volwaardige voeding en dagelijkse beweging en je pakt meerdere risicofactoren tegelijk aan. Observatieonderzoek bewijst geen causaliteit, maar de richting is consistent en de opbrengst voor je gezondheid breed. Begin vandaag nog met een concrete stap: vervang één dagelijkse frisdrank door water — morgen twee.
Disclaimer: Dit artikel is informatief en vervangt geen medisch advies. Neem bij bestaande lever- of stofwisselingsproblemen contact op met je arts of diëtist.