Maagbreuk of middenrifbreuk: oorzaken, symptomen en behandeling

Laatst bijgewerkt op 25 maart 2021

De maagbreuk is in de medische wereld beter bekend als middenrifbreuk of hiatale hernia. In dit artikel bespreken we de types, de oorzaken en wat je zelf kunt doen bij deze aandoening.

Wat is een maagbreuk of hiatale hernia?

Een maagbreuk of middenrifbreuk ontstaat wanneer het bovenste deel van je maag door de grote spier die je buik en borst scheidt (diafragma) uitpuilt.

Je middenrif heeft een kleine opening waardoor je slokdarm passeert vooraleer het in de maag uitkomt. Bij een hiatale hernia wordt de maag door die opening omhooggeduwd in je borstkas.

Een kleine hernia veroorzaakt meestal geen problemen. Je weet misschien zelfs nooit dat je een hernia hebt, tenzij je arts dit ontdekt bij controle op een andere aandoening.

Een grote hiatale hernia kan daarentegen voedsel en zuur in je slokdarm terugbrengen, wat leidt tot brandend maagzuur. Zelfzorgmaatregelen of medicijnen kunnen deze symptomen meestal verlichten. Een zeer grote hiatale hernia kan een operatie vereisen.

Soorten hiatale hernias

Er zijn over het algemeen twee soorten hiatale hernia’s: glijdende hiatale hernia’s en vaste hernia’s.

Glijdende hiatale hernia

Dit is de meest voorkomende vorm van hiatale hernia. Het komt voor wanneer je maag en slokdarm door het gat in en uit je borstkas glijden. Glijdende hernia’s hebben de neiging om klein te zijn. Ze veroorzaken meestal geen symptomen. Ze hebben misschien geen behandeling nodig.

Vaste hiatale hernia

Dit type hernia komt niet zo vaak voor. Het is ook bekend als een paraesofageale hernia.

Bij een vaste hernia wordt een deel van je maag permanent door je middenrif geduwd. De meeste gevallen zijn niet ernstig. Het risico bestaat echter dat de bloedtoevoer naar de maag geblokkeerd raakt. Als dat gebeurt, kan het ernstige schade veroorzaken en wordt het beschouwd als een medisch noodgeval.

Symptomen bij een maagbreuk

De meeste kleine hernia’s veroorzaken geen symptomen. Grotere hiatale hernia’s kunnen de volgende symptomen veroorzaken:

• Brandend maagzuur: een pijnlijk brandend gevoel in je borst, vaak na het eten
• Zure reflux: kleine hoeveelheden voedsel of vloeistoffen met een bittere smaak komen naar boven
• Een slechte adem hebben
• Oprispingen en een opgeblazen gevoel
• Zich ziek voelen of ziek zijn
• Moeite hebben of pijn hebben bij het slikken
• Kortademigheid
• Het overgeven van bloed of zwarte ontlasting, wat kan duiden op een maag- en darmstoornis

Oorzaken van een maagbreuk

Een maagbreuk ontstaat wanneer verzwakt spierweefsel je maag laat opbollen door je middenrif. Het is niet altijd duidelijk waarom dit gebeurt. Een hiatale hernia kan worden veroorzaakt door:

• Leeftijdsgerelateerde veranderingen in je middenrif
• Letsels aan het buikgebied, bijvoorbeeld na een trauma of bepaalde soorten operaties
• Geboren worden met een ongewoon groot gat
• Hardnekkige en intense druk op de omliggende spieren, zoals tijdens het hoesten, braken, zich ontlasten, sporten of het tillen van zware voorwerpen

Risicofactoren

Hiatale hernia komt het meest voor bij mensen die:

• 50 jaar of ouder zijn
• Zwaarlijvig zijn^[1]

Behandeling van een maagbreuk

In grote lijnen volgt de behandeling deze stappen:

• Verander je eetgewoonten: eet frequent kleinere maaltijden en vermijd voedingsmiddelen die zuur oproepen. Hieronder vallen pikant voedsel, chocolade, tomaten, cafeïne, uien, citrusvruchten en alcohol.
• Stop met roken: tabaksrook kan je spijsverteringssysteem irriteren en je symptomen verergeren.
• Koop medicijnen bij de apotheek: vraag de apotheker wat je moet nemen om te helpen met de symptomen van GERD.
• Ga naar de huisarts: deze kan je sterkere medicatie voorschrijven.
• Verder onderzoek: als sterkere medicijnen niet werken, kan de huisarts je verder onderzoeken.
• Chirurgie: je huisarts kan je doorverwijzen naar een specialist om te controleren of je geopereerd moet worden. Dit gebeurt meestal alleen als andere behandelingen niet hebben gewerkt. Meestal wordt gebruik gemaakt van een kijkoperatie bij een hernia. Hierbij worden kleine snijwonden in de buik gemaakt. Dit gebeurt onder algemene verdoving, zodat je tijdens de operatie slaapt.^[2]

Het verminderen van het risico op maagbreuk

Je kunt een hiatale hernia misschien niet helemaal vermijden, maar je kunt wel voorkomen dat een hernia erger wordt:

• Val af als je aan overgewicht lijdt
• Probeer je niet te belasten tijdens de stoelgang
• Vraag hulp bij het tillen van zware voorwerpen
• Vermijd strakke gordels en bepaalde buikspieroefeningen^[3]