Glucose of bloedsuiker: niet te veel, niet te weinig

Laatst bijgewerkt op 1 oktober 2025

Glucose is veruit het meest voorkomende koolhydraat dat we gebruiken om energie vrij te maken. We noemen deze glucose ook wel eens bloedsuiker omdat het via het bloed in het lichaam circuleert alvorens het in de cel gaat deelnemen aan het metabolisme.

We halen onze glucose uit de suikers en zetmeel in de koolhydraten die in de voeding aanwezig zijn.

Bronnen van glucose

Eerst en vooral gaan we het hebben over de suiker zelf. Deze gaat zeer snel opgenomen worden omdat deze als dusdanig kan gebruikt worden. We spreken hier ook wel eens van snelwerkende suikers.

Deze gaan de bloedsuiker direct verhogen en zijn zeer snel opgebruikt waardoor we weer behoefte hebben aan andere suikers.

Anderzijds hebben we glucose afkomstig van het verteringsproces van de koolhydraten uit de voeding. Voedsel zoals rijst, pasta, graan, aardappelen, fruit en groenten zijn hoofdzakelijk koolhydraten.

Deze koolhydraten moeten tijdens de spijsvertering eerst door amylase-enzymen worden afgebroken tot kleinere suikers. In de dunne darm zetten borstelzoom-enzymen (o.a. maltase, sucrase, lactase) die vervolgens om in o.a. glucose, dat via de darmwand in het bloed wordt opgenomen.

Dit verteringsproces verloopt trager en geleidelijker, waardoor we gedurende een langere tijd een constante toevoer krijgen van glucose in het bloed. Men spreekt hier dan ook over traag werkende suikers.

Glucosestoornissen

Wanneer de glucoseniveaus in het bloed niet meer constant blijven, kunnen er ernstige problemen optreden zoals het krijgen van diabetes. Om gezond te blijven moet zowel de spijsvertering als de alvleesklier optimaal blijven functioneren.

In normale omstandigheden kan ons lichaam het ideale niveau handhaven, door het teveel aan glucose op te stapelen als glycogeen in de lever en in de spieren. Op elk niveau kunnen problemen voorkomen en het evenwicht verstoren.

Er kan een tekort aan bloedglucose of hypoglycemie ontstaan alsook een teveel aan bloedglucose of hyperglycemie.

1. Hypoglycemie of te weinig glucose in het bloed

Van een klinisch relevante lage bloedsuiker wordt doorgaans gesproken bij waarden onder ~70 mg/dl (3,9 mmol/L); ernstig laag is vaak <54 mg/dl (3,0 mmol/L). De beoordeling gebeurt altijd in samenhang met klachten en metingen. Dus, wanneer het glucosegehalte in het bloed lager wordt dan 50 mg/dl spreken we van een Hypoglycemie of gewoonweg Hypo.

Deze kan plots optreden zonder enig voorteken. Toch zijn er een aantal symptomen die een hypoglycemie kunnen voorafgaan of ermee samengaan, zoals:

• trillen
• zweten
• hartkloppingen
• honger
• prikkelbaarheid/angst

Bij verdere daling:

• concentratie- en zichtstoornissen
• verwardheid
• hoofdpijn
• extreme vermoeidheid
• in ernstige gevallen: toevallen of bewustzijnsverlies

De oorzaken van een laag glucosegehalte in het bloed kunnen variëren van persoon tot persoon. Mogelijke oorzaken zijn o.a. te weinig of te laat eten (zeker na insuline of bepaalde glucoseverlagende medicatie), intensieve of ongeplande inspanning, alcohol op lege maag, braken/diarree, interacties met medicijnen en — zeldzamer — lever- of hormonale stoornissen.

Kinderen en volwassenen met een leverprobleem waarbij onvoldoende glycogeen wordt opgestapeld en mensen met eetstoornissen lopen extra risico.

2. Hyperglycemie of teveel glucose in het bloed

Van aanhoudend verhoogde bloedsuiker (hyperglycemie) is in het algemeen sprake bij nuchtere waarden ≥126 mg/dl (7,0 mmol/L); een random of postprandiale waarde ≥200 mg/dl (11,1 mmol/L) in combinatie met klachten is eveneens verdacht. Het teveel kan veroorzaakt worden door een te hoge inname van suikers/koolhydraten in combinatie met een relatieve of absolute tekortschietende insulinewerking.

Het kan o.a. ontstaan door ziekte of infectie, onvoldoende medicatie-effect, gemiste dosissen, meer koolhydraten dan gepland, minder beweging, stress of bepaalde geneesmiddelen (zoals corticosteroïden). De symptomen van een hyperglycemie treden meestal geleidelijker op; dikwijls is het proces al een hele tijd bezig voor men het probleem waarneemt.

De symptomen die hierbij kunnen optreden zijn:

• een overmatig dorst gevoel
• hoofdpijn
• zich moeilijkheid kunnen concentreren
• dubbel zicht
• veelvuldig urineren
• vermoeidheid
• gewichtsverlies

Blijft deze langdurig aanwezig, dan zien we dat wondjes moeilijker gaan genezen, vaginale en huidinfecties kunnen optreden en in het ergste geval een hyperglycemisch coma.

Bij hevige klachten of bij zeer hoge of juist zeer lage waardes wordt het altijd aangeraden om medische hulp in te lassen. Dit artikel is informatief en mag niet gezien worden als medisch advies.