Welke voeding dien je te vermijden bij darmproblemen?
Gepubliceerd op 06 september 2019 - Laatst bijgewerkt op 18 juli 2022
Laatst bijgewerkt op 18 juli 2022
Bacteriën en andere microben in de darm helpen het lichaam voedsel te verteren. Deze bacteriën kunnen ook een belangrijke rol spelen bij de bestrijding van schadelijke bacteriën, gist en andere microben.
Voedingsmiddelen die de darmgezondheid bevorderen, kunnen goede bacteriën voeden of meer nuttige bacteriën aan de darm toevoegen. Minder gezond voedsel kan gastro-intestinale problemen bevorderen of darmbacteriën beschadigen.
Het effect van verschillende voedingsmiddelen op de darmgezondheid is afhankelijk van tal van factoren, waaronder je algehele dieet en je voedselgevoeligheden. Iemand die gevoelig is voor bepaalde voedingsmiddelen, kan last hebben van darmgezondheidsproblemen van voeding dat anders darmvriendelijk zou zijn.
In dit artikel kom je meer te weten over het slechtste voedsel voor de darmgezondheid en waarom ze bijdragen aan problemen.
Voeding om te vermijden bij darmproblemen
De volgende voedingsmiddelen kunnen voor sommige mensen de darmgezondheid ondermijnen:
Dierlijke eiwitten
Voedsel afkomstig van dieren – meer bepaald vlees, zuivel en eieren – biedt vele gezondheidsvoordelen. Het is rijk aan eiwitten en voedingsstoffen zoals choline. Mensen die een dieet met veel dierlijke eiwitten eten, kunnen echter schadelijke veranderingen in hun darmmicrobioom ondergaan.
Onderzoek suggereert dat mensen die veel dierlijke eiwitten consumeren een hoger risico lopen op de prikkelbare darmziekte (IBD), een chronische aandoening die een slechte darmgezondheid kan weerspiegelen.
Een studie uit 2010 vergeleek de darmbacteriën van kinderen in een landelijk gebied in Burkina Faso in Afrika met de darmbacteriën van Italiaanse kinderen. De Italiaanse kinderen aten meer vlees, terwijl de kinderen in Burkina Faso vezelrijke diëten consumeerden, evenals meer erwteneiwit.
De onderzoekers ontdekten dat de kinderen in Burkina Faso meer goede darmbacteriën hadden die ze geassocieerd hadden met lagere ontstekingen, terwijl de Italiaanse kinderen meer bacteriën hadden die geassocieerd waren met ontstekingen en ziekten.[1]
Een onderzoek uit 2018 suggereerde dat vooral rood vlees slecht is voor de gezondheid, omdat het de hoeveelheid trimethylamine N-oxide (TMAO) verhoogt. TMAO is een bijproduct van darmbacteriën. Onderzoekers koppelen hoge TMAO-niveaus aan een hoger risico op hartaanvallen en beroertes.[2]
Hoge FODMAP-voedingsmiddelen
De meeste FODMAP-voedingsmiddelen zijn geschikt om te eten, maar kunnen gastro-intestinale problemen veroorzaken bij mensen met darmklachten, zoals het prikkelbare darmsyndroom (IBS).
FODMAP staat voor:
- Fermenteerbaar
- Oligosacchariden
- Disacchariden
- Monosacchariden
- Polyolen
Fermenteerbare voedingsmiddelen, die eenvoudige suikers en suikeralcoholen bevatten, kunnen de maag irriteren. Sommige van die voedingsmiddelen zijn:
- Verwerkt voedsel dat maïsstroop met veel fructose, sorbitol en andere kunstmatige zoetstoffen bevat
- Vruchtensappen
- Agave, honing en vele andere zoetstoffen
- Kruiden, zoals jam, saus en hummus
Ook voedzame voedingsmiddelen zoals vijgen, abrikozen en avocado’s zijn hoge FODMAP-voedingsmiddelen.
Mensen die een laag FODMAP-dieet volgen, willen misschien een eliminatiedieet proberen. Dit proces betekent het verwijderen en vervolgens langzaam opnieuw toevoegen van mogelijk problematisch voedsel om te zien welke darmproblemen veroorzaken.
Voedingsmiddelen die antibiotica bevatten
Boeren behandelen dieren vaak met antibiotica om het risico op ernstige infecties te verminderen. Het gebruik van antibiotica blijft controversieel en sommige landen hebben strikte voorschriften die deze praktijk beheersen.
Overmatige blootstelling aan antibiotica, vooral bij een persoon of dier die niet ziek is, kan antibioticaresistentie bevorderen. Dit gebeurt wanneer bacteriën die herhaaldelijk worden blootgesteld aan antibiotica evolueren om de medicijnen te weerstaan.
Antibiotica doden niet alleen slechte bacteriën, maar kunnen ook nuttige bacteriën in de darm doden. Sommige mensen kiezen ervoor om probiotica te gebruiken bij het gebruik van antibiotica om bijwerkingen te helpen voorkomen.
Gefrituurd voedsel
Gefrituurd voedsel is moeilijker voor het lichaam om te verteren. Mensen koken ze vaak in oliën die rijk zijn aan verzadigde en transvetten die de maag verder kunnen irriteren en diarree, gassen en maagpijn kunnen veroorzaken. Gefrituurd voedsel kan daarnaast de groei van schadelijke darmbacteriën bevorderen.
Verder vermindert het beperken van gefrituurd voedsel het risico op leverziekte. Leverziekte kan een aantal gastro-intestinale problemen veroorzaken en kan de algehele gezondheid van een persoon ondermijnen. Artsen adviseren soms mensen met leverproblemen om te stoppen met het eten van gefrituurd voedsel.
Waarom is de darmgezondheid zo belangrijk?
De complexe kolonie organismen die in de darm leven, kan vrijwel elk aspect van gezondheid beïnvloeden. Onderzoekers beginnen pas de verreikende effecten van het darmmicrobioom te begrijpen.
Wanneer het lichaam niet de juiste balans van bacteriën heeft, kunnen bepaalde organismen ongecontroleerd groeien, wat gevolgen heeft voor schimmels en andere infecties. Een persoon die antibiotica neemt, kan bijvoorbeeld veranderingen in zijn darmbacteriën ervaren die hem kwetsbaarder maken voor schimmelinfecties.
Tot nu toe suggereert onderzoek dat de darm een rol kan spelen bij:
- Geestelijke gezondheid, waaronder depressie en angst
- Ontstekingen
- IBS en IBD
- Obesitas, diabetes en metabool syndroom
- Levergezondheid
De beste voedingsmiddelen voor de darmgezondheid
Veel voedzaam voedsel kan de darmgezondheid bevorderen. Voedselgroepen die vooral nuttig zijn, zijn prebiotica, die helpen goede bacteriën te voeden, en probiotica, die nuttige bacteriën aan de darm kunnen toevoegen.
Prebiotische voedingsmiddelen
Prebiotica zijn voedingsmiddelen of voedselingrediënten die het lichaam niet verteert. In plaats daarvan fermenteren bacteriën ze en gebruiken ze als voedsel.
Alle prebiotica zijn een soort vezel, maar niet alle vezels zijn prebiotica. Dit helpt verklaren waarom sommige soorten vezels beter zijn voor de darmgezondheid dan andere.
Sommige gezonde prebiotische voedingsmiddelen zijn onder meer:
- Knoflook
- Uien
- Tarwe
- Sojabonen
- Haver
- Artisjok
- Asperges
- Prei
Probiotische voedingsmiddelen
Probiotica bevatten gezonde bacteriën. Enkele voorbeelden van probiotica zijn:
- Gekweekte yoghurt
- Gekweekte kwark en andere zuivelproducten met bacterieculturen
- Gefermenteerde voedingsmiddelen, zoals kimchi, tempeh, miso en zuurkool
Sommige prebiotica en probiotica zijn ook hoge FODMAP-voedingsmiddelen, dus je moet individueel je dieetdoelen onderzoeken om te beslissen of je bepaalde types voedsel al dan niet mag consumeren. Om die reden kan je ook kiezen voor een kwalitatief supplement.
Wat je moet onthouden
Geen enkel voedsel is de magische sleutel tot een goede darmgezondheid. Sommige gefermenteerde voedingsmiddelen, die vaak populaire probiotische keuzes zijn, kunnen de darmgezondheid zelfs verslechteren bij mensen met een laag FODMAP-dieet.
Andere voedingsmiddelen, zoals rood vlees en gefrituurd voedsel, kunnen het beste worden vermeden of verminderd om de darmgezondheid te verbeteren.
Mensen die de darmgezondheid willen verbeteren, kunnen met hun arts of diëtist praten over hun specifieke doelen voor de darmgezondheid. Een trial-and-error-aanpak levert vaak de beste resultaten op.[3]
Bronnen