Maagontsteking: voorkomen en behandelen

In dit artikel lees je over de oorzaken en de symptomen van een maagontsteking, en hoe je ze kan behandelen en voorkomen.

Wat is een maagontsteking?

Een maagontsteking of gastritis is een irritatie of ontsteking van het slijmvlies van de maag.

Een maagontsteking kan plots optreden en dan noemen we het een acute maagontsteking of het kan ook chronisch gedurende een veel langere periode voorvallen waardoor het een chronische maagontsteking genoemd wordt. Een maagontsteking maakt soms onderdeel uit van een andere medische ziekte.

Een voorbeeld van een acute maagontsteking is maaglast na het gebruik van alcohol, pijnstillers of aspirinetabletten. Een chronische maagontsteking die gedurende lange tijd hardnekkig aanwezig is, kan het gevolg zijn van de aanwezigheid van de bacterie Helicobacter Pylori die de maagwand aantast en doet ontsteken.^[1]

Wat is de duur van een maagontsteking? Dit verschilt van persoon tot persoon. Acute gastritis duurt ongeveer 2-10 dagen. Als chronische gastritis niet wordt behandeld, kan dit weken tot jaren duren.

Symptomen van een maagontsteking

Veel mensen die een maagontsteking hebben ervaren zelfs geen symptomen. Hoe een maagontsteking voelt is dus moeilijk te zeggen. De symptomen die patiënten kunnen ervaren zijn:

• Misselijkheid of terugkerende maagklachten
• Zwelling van de buik
• Buikpijn
• Braken
• Indigestie
• Brandend of knagend gevoel in de maag tussen maaltijden of ’s nachts
• Haperingen
• Verlies van eetlust
• Het braken van bloed
• Zwarte, teerachtige stoelgang

Oorzaken van maagontstekingen

Gastritis wordt vaak geassocieerd met het gebruik van bepaalde medicijnen, medische en chirurgische behandelingen, fysieke belasting, sociale gewoonten, chemische producten en infecties. De meest voorkomende ga ik hier op een rijtje zetten.

Medicatie: aspirine, niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID’s waaronder ibuprofen of naproxen), steroïden, kaliumsupplementen, ijzertabletten en chemotherapie.

Het inslikken van vergif of objecten: bijtende zuren (gebruikt bij suïcidaal gedrag), zware alcoholische dranken, het inslikken van vreemde voorwerpen zoals bijvoorbeeld paperclips.

Na medische of chirurgische ingrepen: fysieke stress bij ernstig gewonde mensen, na medische handelingen zoals een endoscopisch onderzoek van de maag, na maagoperaties, na bestraling bij kanker, bij auto-immuunziekten, pernicieuze anemie of chronisch overgeven.

Infecties: tal van infecties kunnen aan de basis liggen van een chronische maagontsteking. De meest voorkomende is een ontsteking door de Helicobacter Pylori, maar er zijn nog tal van andere infecties mogelijk. Deze betreffen tuberculose, syfilis, virale infecties, schimmelinfecties of de aanwezigheid van parasieten en wormen.

Stress: ernstige stress die het gevolg is van een operatie, brandwonden of ernstige infecties veroorzaken regelmatig een acute gastritis.

Complicaties bij maagontstekingen

Onbehandeld kan een maagontsteking leiden tot de vorming van zweren en maagbloedingen. Sommige vormen van chronische gastritis kunnen de kans op maagkanker verhogen, vooral bij een chronische H. Pylori-infectie. Regelmatige controle is dan noodzakelijk.

Het onderzoeken van maagontstekingen

Wanneer een maagontsteking blijft duren is het nodig om dit nader te onderzoeken en zijn er bijkomende testen nodig.

Endoscopisch onderzoek: een onderzoek waarbij een holle buis met een lens (endoscoop) via de mond in je slokdarm, maag en dunne darm wordt gebracht. Hiermee zal de dokter op zoek gaan naar ontstekingen. Wanneer een verdacht gebied ontdekt, kan men direct kleine weefselmonsters (biopsies) nemen om in het laboratorium te onderzoeken. Ook bij een vermoeden van H. Pylori is een biopsie nodig ter bevestiging.

Het testen van H. Pylori: deze kangedetecteerd worden via een bloed- of ademtest, of het onderzoeken van de ontlasting. De ademtest bestaat erin dat men eerst een glaasje met een duidelijke, smaakloze vloeistof drinkt die radioactieve koolstof bevat. In de maag gaat de H. Pylori de vloeistof afbreken en ervoor zorgen dat er radioactieve koolstof in de adem terechtkomt. Door om een bepaalde tijd in een vloeistof te blazen vangt men deze op en kan men gaan testen hoeveel erin zit.

De behandeling van maagontstekingen

Vanaf het moment dat de oorzaak gevonden is, zal men gericht gaan behandelen. Men kan de oorzaken wegnemen wanneer deze het gevolg is van medicatie of overvloedig alcohol gebruik. In het geval van een ontsteking door Helicobacter Pylori, syfilis, tuberculose, virale infecties en schimmels zal men een gerichte medicamenteuze behandeling starten.

Een gouden tip tegen maagontstekingen? Bij hardnekkige gastritis is super carnosine 500 mg 2 x/dag samen met zink eveneens 2 x/dag, een zeer efficiënte ondersteuning met een aangetoond effect op het maagslijmvlies.

Preventie van maagontstekingen

De basis van de preventie van maagontstekingen is het vermijden van producten die de maagwand irriteren of beschadigen. Medicatie zoals aspirine, NSAID’s zoals ibuprofen (Motrin, Advil) of naproxen (Naprosyn). Stop eveneens met roken, vermijd cafeïne alsook overmatig alcoholgebruik. Heb je maaglast bij het gebruik van medicatie, praat er dan eerst over met je arts alvorens ermee te stoppen.^[2]