De link tussen migraine en het darmmicrobioom
Gepubliceerd op 17 februari 2020 - Laatst bijgewerkt op 18 juli 2022
Laatst bijgewerkt op 18 juli 2022
De menselijke darm herbergt ongeveer 1 kilogram microben, waaronder bacteriën, virussen, schimmels en protisten.
Het gecombineerde totaal van deze microben wordt het darmmicrobioom genoemd, waarbij veranderingen zijn gekoppeld aan neurologische en psychiatrische aandoeningen zoals depressie, angst, de ziekte van Parkinson, de ziekte van Alzheimer en multiple sclerose.
Hoe verloopt de communicatie tussen darm en hersenen?
De darm staat in constante communicatie met de hersenen en het darmmicrobioom levert hier een belangrijke bijdrage aan. Er zijn in dit kader twee mogelijke communicatieroutes voorgesteld:
1. Het darmmicrobioom maakt neurotransmitters die via het bloed naar de hersenen worden gestuurd.
Bacteriën produceren een verscheidenheid aan neurotransmitters, waaronder serotonine, dopamine en noradrenaline, evenals andere moleculen zoals pro-inflammatoire cytokines en vetzuren. Deze stoffen hebben toegang tot de bloedbaan en worden naar de hersenen getransporteerd waar ze de functies kunnen beïnvloeden.
2. De nervus vagus speelt een rol bij het veranderen van de expressie van hersenreceptoren.
De tweede theorie verwijst naar een directere manier van communiceren. De nervus vagus is de hoofdzenuw die de darm verbindt met de hersenen. Eén studie toonde aan dat wanneer bepaalde soorten bacteriën uit de darm worden geëlimineerd, de expressie van bepaalde receptoren in de hersenen veranderde. Toen de nervus vagus werd gesneden, veranderde de eliminatie van de bacteriën echter niet de expressie van hersenreceptoren. Deze bevinding geeft aan dat de nervus vagus een rol speelt bij het uitvoeren van de verandering.
Wat is er bekend over het verband tussen migraine en de darm?
Een onderzoek uit 2016 ontdekte dat mensen die aan migraine lijden meer bacteriën hebben, vooral in de mond, die het gas stikstofmonoxide kunnen maken. Dit gas staat bekend als een migraine-trigger.[1]
Ondanks dat de bevinding alleen maar een correlatie is, biedt het een mogelijke verklaring voor waarom sommige mensen gevoeliger zijn voor migraine dan anderen en waarom bepaald voedsel migraine lijkt te veroorzaken.
Antoni Gonzalez zei dat het idee dat bepaalde voedingsmiddelen zoals chocolade en wijn migraine kunnen triggeren, het team ertoe aangezet heeft om te zoeken naar een verband tussen voeding, het microbioom en migraine.
Wanneer bacteriën in de mond en darm nitraten afbreken, worden de nitraten uiteindelijk omgezet in het gas stikstofmonoxide, waarvan bekend is dat het de bloedvaten verwijdt, de bloedsomloop stimuleert en daarom de gezondheid van cardiovasculaire patiënten verbetert.
In 80% van de gevallen, wanneer dergelijke patiënten medicijnen gebruiken die nitraten bevatten om angina te verlichten of om hartfalen te behandelen, melden ze het ontstaan van migraine als bijwerking.
Brendan Davies van The Migraine Trust verwees naar het concept dat het darmmicrobioom een rol speelt bij migraine als medisch plausibel. Hij beschreef een fenomeen dat ‘hotdog-hoofdpijn‘ wordt genoemd en waarvan vermoed wordt dat het nitraten aan de nitraten ligt.
Voor het huidige onderzoek gebruikten Gonzalez en collega’s RNA-technologieën om bacteriën te beoordelen uit 172 orale en 1.996 ontlastingsmonsters. De monsters werden genomen bij gezonde deelnemers.
In beide soorten monsters was het aantal bacteriën dat nitraten verwerkt iets hoger bij mensen die last hadden van migraine. In de toekomst willen de onderzoekers de effecten van een gecontroleerd dieet op migraine bestuderen om te testen of stikstofmonoxide in het bloed samenhangt met migraine-aanvallen.
Grootschalig onderzoek naar de effecten van probiotica op migraine
Een studie uit 2019 bevat onderzocht de effecten van probiotische suppletie op migraine.[2] De studie wees uit dat probiotica de frequentie en intensiteit van migraine aanzienlijk verlaagden, een bevinding die een belangrijke stap vormt in het begrijpen van de rol die het microbioom speelt bij migraine.
Vijftig deelnemers die leden aan chronische migraine of episodische migraine ontvingen ofwel een placebo of een probioticum met 14 bacteriestammen, waaronder Bifidobacterium, Lactobacillus en Bacillus subtilis.
Na het nemen van het probioticum gedurende 8 tot 10 weken, waren de migraine-aanvallen aanzienlijk afgenomen bij degenen die het probioticum gebruikten, vergeleken met degenen die een placebo namen.
De frequentie van aanvallen daalde met 45% bij mensen met chronische migraine en met 40% bij mensen met episodische migraine. Voor een vermindering van de migraine-intensiteit waren de overeenkomstige cijfers 31% en 29%. Dit bevestigt een mogelijke link tussen migraine en de darm.[3]
Bronnen