6 Natuurlijke middeltjes om vocht in buik of benen te verminderen (Oedeem)
Gepubliceerd op 20 oktober, 2022
Laatst bijgewerkt op 20 oktober 2022
Vochtophoping in je lichaam, in de medische term oedeem genoemd, indiceert dat je overmatig vocht vasthoudt op bepaalde plekken. Vaak is dit in de voeten, enkels of benen, soms in de handen of in de buik, en in het laatste geval spreken we dan over ascites vocht. Er zijn een aantal oorzaken van vochtophoping, in dit artikel lees je welke dat zijn en welke middeltjes werken als natuurlijke vochtafdrijvers.
Wat zijn de oorzaken van vochtophoping?
Vochtophoping of oedeem betekent dat het lichaam overmatig vocht vasthoudt. Dit kan gebeuren door verschillende onderliggende aandoeningen of afwijkingen. Een van de meest voorkomende oorzaken is bijvoorbeeld spataders bij mensen die ouder zijn dan 50 jaar.[1] Ongeveer 25 tot 30 procent van de volwassen vrouwen in Europe heeft last van spataders, wat betekent dat er ook een grotere kans is op vochtophoping. Wat betreft volwassen mannen ligt dat getal iets lager, namelijk 15 procent. Spataders zijn echter niet de enige oorzaak voor vocht in het lichaam:
- Hormonale veranderingen: Tijdens de zwangerschap of rond de menstruatie hebben vrouwen een grotere kans op vochtophoping door bepaalde hormonale veranderingen in het lichaam zoals de progesteronlevels.[2]
- Te weinig lichaamsbeweging: Of het nu voor medische redenen is of gewoon gebrek aan motivatie, mensen die niet al te veel beweging hebben sneller last van vochtophoping, dan zit het vocht vooral in de benen.[3]
- Nierziekten: De nieren zijn verantwoordelijk voor de vochtlevels in het lichaam. Als je lijdt aan een chronische aandoening in de nieren, dan kan je al eens meer vocht ophouden.[4]
- Hartfalen: Een verminderde hartwerking zorgt ervoor dat het hart niet goed meer bloed door het lichaam kan pompen. Dan ontstaat er al eens vochtophoping in de longen, armen of benen.[5]
- Problemen met het lymfesysteem: Het lymfesysteem is enorm belangrijk om het vocht in het lichaam te reguleren. Bij problemen met het lymfesysteem, door bijvoorbeeld ontstekingen of verwondingen, ervaart het lichaam zo goed als altijd zwellingen en vochtophoping.
Meer lezen over het lymfesysteem? -> Lymfesysteem: wat is het en hoe werkt het?
- Overgewicht: Onderzoek heeft aangetoond dat overgewicht gelinkt kan worden aan overmatig vocht vasthouden in de buik, armen en benen.[6]
- Ontstekingen: In sommige gevallen lokken ontstekingen bepaalde reacties uit zoals inflammatie of zwellingen. Het lichaam reageert op deze manier omdat het een natuurlijke reactie is van het immuunsysteem.[7]
- Medicatie: sommige medicatie kan de kans op vochtophoping in het lichaam verhogen.
Wat is ascites vocht?
Ascites kent ongeveer dezelfde oorzaken als oedeem, maar slaat specifiek op een (ernstige) abnormale vochtophoping in de buik. Het buikvocht bestaat uit eiwitbevattend vocht en komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.
Is vocht in de benen gevaarlijk?
Als je last hebt van vocht in je onderlichaam, meer specifiek je benen of voeten, dan kan dit nogal onaangenaam aanvoelen. Toch is de zwelling, die ontstaat doordat het vocht niet via de bloedsomloop kan worden afgevoerd, meestal onschulding. Indien je langer last hebt van de vochtophoping, kun je best langsgaan bij een dokter. Zoals hierboven vernoemd, kunnen er ernstigere oorzaken achter het vocht zitten. Denk maar aan hartfalen, nierziekten, bepaalde medicatie die je gewend bent te nemen…
6 Natuurlijke manieren op vocht te verminderen
#1 Zoutarm dieet
Zout is opgesteld uit natrium en chloride. Het natriumgehalte in zout bindt zich aan water in het lichaam en helpt zo de vochtbalans binnen en buiten cellen te reguleren. Door regelmatig en overmatig voedsel te eten dat veel zout bevat, is je lichaam sneller geneigd om water vast te houden. Veel van het bewerkt voedsel vandaag de dag bevat veel en vooral te veel zout. Daarom wordt er vaak aangeraden om je proberen te houden aan een zoutarm dieet. Tal van studies tonen aan dat een hoger gehalte aan natrium in het lichaam resulteert in vochtophoping, dus dan kan een zoutarm dieet een mogelijke oplossing zijn.
#2 Neem extra magnesium
Magnesium is een belangrijk mineraal dat voor vele doeleinden wordt gebruikt. Een studie toont aan dat een supplement van magnesium helpt bij het verminderen van symptomen die zich kunnen voordoen tijdens het premenstruele syndroom (PMS).[8] Een van de meest voorkomende symptomen is een opgezwollen gevoel en vochtophoping, vandaar de conclusie uit de studie.
#3 Verhoog je vitamine B6 inname
Vitamine B6 is een in water oplosbare vitamine die een centrale rol speelt bij de vorming van rode bloedcellen, het eiwitmetabolisme, de hersenfunctie en de gezondheid van het immuunsysteem.[9] Verder reguleert het ook de vochtbalans in het lichaam en kan het dus een gunstige invloed hebben op het vasthouden van water.
Verschillende studies beschrijven het effect van vitamine B6 op PMS-symptomen: symptomen zoals een opgeblazen gevoel kunnen verminderen wanneer deze vitamine alleen of in combinatie met andere supplementen zoals calcium wordt gebruikt. Het effect van vitamine B6 op vochtophoping moet wel nog verder onderzocht worden.
#4 Meer voeding met kalium eten
Kalium heeft verschillende belangrijke functies, vooral met betrekking tot de gezondheid van het hart, spiercontracties en zenuwfunctie.[10]
Het mineraal speelt verder een grote rol in het op peil houden van het bloedvolume en de vochtbalans. Kalium in het lichaam kan de effecten van natrium tegengaan om vochtophoping en zwelling te voorkomen, en door de urineproductie te verhogen.[11]
Een laag kaliumgehalte kan zelfs de darmfunctie verstoren, wat leidt tot een opgeblazen en ongemakkelijk gevoel in de maag.[12] Om het kaliumgehalte in het lichaam gezond te houden kun je voeding zoals bananen, avocado’s en tomaten eten.
#5 Probeer een supplement van paardenbloemen
Paardenbloemen worden al eeuwenlang gebruikt als natuurlijke vochtafdrijvers. Als je benen of handen gemakkelijk vocht vasthouden, zijn vochtafdrijvers een manier om vocht te verminderen door de urineproductie te verhogen.[13] Een oudere studie onderzocht het effect van paardenbloemextract op 17 mensen: de deelnemers moesten over een tijdspanne van 24 uur een supplement van paardenbloemen nemen, verdeeld over 3 dosissen. De resultaten toonden aan dat er meer urine geproduceerd werd na de testperiode.[14]
Uiteraard moet er verder onderzoek gedaan worden naar het effect van paardenbloem(extract) op vochtophoping. Er wordt aangeraden om langs te gaan bij een dokter vooraleer je supplementen van paardenbloem aan je dieet toevoegt.
#6 Eet minder koolhydraten
Geraffineerde koolhydraten zoals wit brood, pasta en crackers bevatten doorgaans veel koolhydraten of toegevoegde suiker en weinig vezels, wat kan leiden tot grote pieken in de bloedsuikerspiegel en insuline.[15]
Hoge insulinespiegels kunnen leiden tot meer natriumretentie doordat de reabsorptie van dit mineraal in de nieren toeneemt. Dit kan weer leiden tot meer vocht in je lichaam en dus ook meer vochtophoping.[16]
Bovendien slaan je lever en spieren koolhydraten op als glycogeen, een vorm van suiker die gebonden is aan water. Omdat elke gram glycogeen wordt opgeslagen met minstens 3 gram water, kan het volgen van een koolhydraatrijk dieet leiden tot extra vochtophoping.[17][18]
Je kunt dus best kiezen voor vezelrijke volle granen, zoals quinoa, haver, bruine rijst of volkorenbrood.
Wil je graag meer tips over gezondheid? Meld je dan aan voor de nieuwsbrief:
Bronnen