In 2008 was er een Amerikaanse schrijver en onderzoeker met de naam Dan Buettner die een boek publiceerde met de titel The Blue Zones: Lessons for Living Longer From the People Who’ve Lived the Longest.
Met andere woorden: De Blauwe Zone: lessen om langer te leven van de mensen die het langst leefden. Intrigerende titel die onze nieuwsgierigheid prikkelt.
Dit boek deed het nodige stof opwaaien. Het was een uitgebreide versie van een rapport dat de schrijver eerder schreef voor National Geographic in het kader van een studie naar langer leven.
In dit artikel gaf de auteur meer informatie over de 5 verschillende regio’s in de wereld waar de mensen voor een ongewoon lange periode leven, vaak meer dan 100 jaar, zoals bovendien werd bevestigd door betrouwenswaardige geboorteakten.
De 5 Blauwe Zones
Deze vijf intussen beroemde regio’s over de wereld, die de auteur ook de naam de Blauwe Zones meegaf, zijn de volgende:
- De Barbagia regio van Sardinië in Italië
- De tropische eilanden van Okinawa in Japan
- Loma Linda, California – Verenigde Staten
- Het kleine eiland Ikaria in Griekenland
- Costa Rica’s geïsoleerde Nicoya Peninsula
In de wetenschap dat slechts 20 % van hoe lang een persoon zal leven uiteindelijk wordt bepaald door zijn genen en zijn afkomst, begonnen de auteur en zijn team een onderzoek uit te voeren naar de specifieke eetgewoonten en de levensstijl van de eeuwelingen in deze Blauwe Zones in de hoop om te kunnen ontdekken wat de geheimen waren waarom en hoe ze zo lang weten te leven.
Het boek is in essentie een exploratie van de steeds terugkerende trends die hij vond terwijl hij interviews met deze mensen afnam en ook met ze samenleefde. Deze trends zijn onder meer de volgende:
1. Frequente en natuurlijke oefeningen leidt tot een langer leven
Wellicht de meest betekende factor qua levensstijl die door de eeuwelingen van de verschillende blauwe zones gedeeld werd en die door iedereen gemakkelijk kan overgenomen worden, is de frequentie en de zachtheid van hun bewegingspatroon en oefeningen die ze uitvoeren.
Het viel op dat deze mensen ook vaak hun eigen tuinen en boerderijen hadden, en dat ze routineus gedurende een periode van meer dan vijf uur per dag in beweging waren.
Er dient ook bij gezegd te worden dat hun bewegingen steeds op een natuurlijke beweging gebaseerd waren.
Denken we maar aan rustige wandelingen en het op een kalme manier bewegen en optillen van gewichten van op de grond. Bij deze groepen van mensen kwamen meer extreme vormen van beweging, zoals het heffen van zware gewichten of het lopen van marathons niet voor.
2. Simpele diëten gebaseerd op planten leidt tot een langer leven
Al deze eeuwelingen hielden er een eenvoudig dieet op na waarbij in ruime mate aandacht werd besteed aan het overvloedig veel fruit en groenten en weinig vet, vlees en bewerkte suiker.
Ze verkozen trouwens ook eerder geitenmelk boven koeienmelk, dronken op matige wijze alcohol (zo was een tot twee glazen wijn per dag maar dan wel bij de maaltijd de norm) en aten ze enkel rijk voedsel zoals vlees en kaas gedurende hooguit vijf keer per maand of zelfs helemaal niet.
Veel van de planten die deze mensen aten hadden ze trouwens ook nog eens zelf gekweekt, en er waren maar weinig eeuwelingen die fruit of groenten aten die niet in het seizoen zelf geteeld werden.
Hieronder volgt een meer specifieke en uitgewerkte lijst van die voedselbronnen die door de eeuwelingen van de diverse Blauwe Zones met name vaak gegeten worden:
- Sardinië: brood, groenten, kleine hoeveelheden wijn en geitenkaas, en heel weinig vlees
- Okinawa: zoete aardappelen, gefermenteerde sojaproducten, rijst en groenten
- Loma Kinda: vers fruit, havermout, salades, vegetarisch voedsel
- Ikaria: groenten, wijn, thee met kruiden, kleine hoeveelheden vlees
- Nicoyans: tortilla van maïs, bonen, fruit, en een aantal producten van dierlijke oorsprong zoals vooral kip en eieren.
Wat ook opvalt in de studie is dat een groot deel van de eeuwelingen ook de zogenaamde 80 % regel op de voet volgt. Een conclusie van de studie is dat deze mensen op bewuste wijze overgingen tot de beslissing om te stoppen met eten wanneer hun maag voor 80 % vol zat, en op die manier vermijden ze dat ze te veel gaan eten.
Een gevoel van welbehagen en van voorbestemd te zijn leidt tot een langer leven.
3. Een sociaal netwerk is belangrijk
Van de 268 eeuwelingen die door de auteur van de reportage en de studie ondervraagd werden, waren er 263 die behoorden tot een gemeenschap die geloofde (in wat precies, dat deed er niet zo toe) en die regelmatig contact hadden met de andere gelovigen onderling.
In aanvulling op deze vaststelling bleek het merendeel van hen ook nog een te kunnen genieten van het gezelschap en de voordelen van een netwerk dat voor de nodige steun kon zorgen onder de vorm van vrienden en familie.
Opmerkelijke vaststelling was dat geen enkele van hen in een tehuis woonde. Al deze factoren samen droegen bij tot een enorm gevoel van welbehagen, en dit leek volgens de studie bij te dragen tot een boost van het geestelijke gezondheid.
4. Een veelvuldige blootstelling aan de zonnestralen leidt tot een langer leven
Nog een opmerkelijke vaststelling: al de Blauwe Zones liggen in een gebied met veel zon, en alle personen die meer dan 100 jaar oud werden die door de auteur geïnterviewd werden, werden regelmatig aan het zonlicht blootgesteld als een rechtstreeks gevolg van hun levensstijl die zich voor een groot deel buitenshuis afspeelt.
Dit heeft als logisch gevolg dat de eeuwelingen voldoende hoeveelheden van natuurlijke vitamine D opdoen. De weldadige effecten daarvan zijn door tal van studies bevestigd.
Ze worden gelinkt aan een verbeterde stemming en betere slaap, een betere gezondheid van de ogen en de beenderen, en nog veel meer andere goede effecten. Verder noteerden de auteur en de overige leden van zijn ploeg ook nog dat een warm klimaat een meer relaxte manier om met het dagelijks bestaan om te gaan lijkt te promoten.
Conclusie voor wie langer wil leven
De conclusie van de auteur is even simpel als hartverwarmend. Om de leeftijd van 100 jaar te kunnen bereiken, moet je in eerste instantie de genetische loterij gewonnen hebben.
Maar zelfs als dat niet zo is, hebben de meesten onder ons toch de kans om tot diep in onze 90er jaren te leven zonder al te veel last van chronische aandoeningen te hebben.
Zoals de studie met de eeuwelingen het heeft aangetoond, kan de gemiddelde leeftijdsverwachting van een mens gemakkelijk met 10 tot 12 jaar verlengd worden door de levenswijze over te nemen van de mensen die in de zogenaamde Blauwe Zones leven.
