BMI berekenen: wat is overgewicht en wat kan je eraan doen

Laatst bijgewerkt op 3 mei 2023

De Body Mass Index, beter bekend als BMI, is een specifieke formule die op basis van lengte en gewicht kan aantonen of je gezond bent of lijdt aan overgewicht. Met onze handige calculator kan je gemakkelijk en snel je BMI formule berekenen, dit voor zowel mannen als vrouwen. Is je BMI te hoog, dan lijd je aan overgewicht.

In dit artikel lees je:

• wat overgewicht precies is;
• wat de berekening is van de BMI formule;
• een BMI calculator om je formule te berekenen;
• wat de risico’s zoal zijn van overgewicht;
• hoe je overgewicht kunt voorkomen;
• hoe je afgeraakt van overgewicht;

Wat is overgewicht?

De term overgewicht verwijst naar het totale gewicht van een persoon dat te hoog is. Bij overgewicht is er sprake van teveel vetweefsel in het lichaam. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat in 2021 niet minder dan 50 procent van de volwassenen in Nederland leed aan overgewicht.^[1] Het is dus toch een veelvoorkomend probleem dat duidelijk aangepakt moet worden.

Overgewicht is nog geen obesitas, want daar heb je hoofdzakelijk een teveel aan vetmassa en een groter risico op ernstigere gezondheidsproblemen. De meest bruikbare meting om overgewicht en obesitas vast te stellen is het berekenen van de Body Mass Index. De BMI formule berekenen wordt gedaan op basis van de lengte en het gewicht en wordt gebruikt bij volwassenen, kinderen en tieners.

Er moet zeker in acht genomen worden dat de formule niet altijd volledig waterdicht is. Factoren zoals leeftijd, geslacht, etniciteit en spiermassa kunnen de relatie tussen BMI en lichaamsvet beïnvloeden. Daarbovenop maakt de BMI geen onderscheid tussen overtollig vet, spiermassa of botmassa, en geeft de formule geen indicatie van de verdeling van vet over personen. Met andere woorden, een erg gespierde en daarom ook gezonde man kan volgens de BMI formule in de categorie ‘overgewicht’ vallen. Dit terwijl hij juist een gezonde levensstijl kan volgen met optimale voeding en de juiste portie spiergroei. Daarom wordt aangeraden om niet volledig af te gaan op de BMI formule, maar deze eerder te gebruiken als een richtlijn.

BMI berekenen formule

Wanneer je vermoedt dat jij (of iemand in je omgeving) teveel weegt, kun je best de BMI berekenen. De BMI formule berekenen voor man en vrouw doe je door je gewicht (in kilo’s) te delen door het kwadraat van je lengte (in meters). Het resultaat van de formule moet je vervolgens plaatsen in de volgende tabel:

Bijvoorbeeld: je weegt 80 kg, en je lengte is 1,80 meter. Je BMI = 80 / (1,80 x 1.80) = 24,69. Je hebt dus een klein beetje overgewicht.

BMI calculator

Risico’s bij overgewicht

Overgewicht kan de gezondheid ernstige schade toebrengen aangezien het tal van problemen met zich mee kan nemen.^[2] Hoe hoger de BMI des te groter worden de risico’s op:

• Coronaire hartproblemen
• Hoge bloeddruk
• Het ontstaan van type 2-diabetes
• Abnormaal hoge cholesterolwaarden in het bloed
• Verhoogd risico op dikke darm-, borst-, endometrium- en galblaaskanker
• Meer kans op artrose van de gewrichten
• Slaapapneu waardoor je minder diep gaat ademen of soms zelfs stoppen met ademen
• Bij vrouwen kunnen de hormonen zodanig ontregeld geraken dat er onvruchtbaarheid optreedt
• Het ontstaan van galstenen

Preventie van overgewicht

Een gezonde levensstijl helpt om overgewicht te voorkomen. Vanaf de kindertijd moet men leren gezonde voedingskeuzen te maken, een evenwichtige voeding gecombineerd met voldoende beweging. Actief bewegen kan gemakkelijk in het dagelijks leven in gebracht worden. Belangrijk is dat je met behulp van beweging meer calorieën verbrandt dan dat je er consumeert. Zo geraak je in een calorietekort en kun je gewicht verliezen of op een gezonde manier je gewicht onder controle houden.

Naar het werk gaan met de fiets of te voet is veel gezonder dan het nemen van een bus. Een weekendje stappen met vrienden of familie en nieuwe dingen ontdekken houdt iedereen in beweging en het is nog leuk ook om de banden te versterken.

Behandeling van overgewicht

De behandeling van overgewicht kan verschillen naargelang de ernst ervan. De meest succesvolle behandeling is deze waarbij je geleidelijk aan gewicht verliest door een verandering in levensstijl, eetgewoonten en een goed bewegingsplan. Bij matig overgewicht zal dit voldoende zijn en het lichaam geleidelijk doen afslanken. Drastisch afslanken geeft een grotere kans op jo-jo effect en kan meer kwaad dan goed doen. Een gezonde richtlijn is mikken op ongeveer 0,5 kilo per week.

Een verlies van 5 tot 10 procent van het gewicht over 6 maanden tijd is het beste en zal de risico’s op hart- en vaatziekten reeds drastisch verminderen. Langzaam afslanken geeft ook de kans om zich definitief aan te passen aan een gezonde levensstijl en aan het gebruik van een gezonde en evenwichtige voeding. Een goede ondersteuning om minder suikers op te nemen en op te stapelen als vet is heel belangrijk. Een zeer veel gebruikt kruid dat gekend staat om haar gunstig effect bij afvallen is Irvingia Gabonensis. Onderzoek heeft aangetoond dat dit kruid, ook wel Afrikaanse Mango genoemd, het gewicht beter en makkelijker onder controle kan houden. In combinatie met een gezond dieet en beweging kan Afrikaanse Mango ervoor zorgen dat je lichaamsvet verliest.^[3]

Bij het beoefenen van sporten zijn aerobics alsook spierversterkende, botversterkende en stretching oefeningen de belangrijkste. De intensiteit kan je langzaam opbouwen om geleidelijk aan een hoger niveau te behalen. Voor de meeste mensen is het beoefenen van sport gedurende 2,5 uur per week voldoende, maar dit kan verschillen. Probeer dagelijks zeker een half uur actief in beweging te zijn, al is het maar om te voet naar de bakker te gaan in plaats van met de auto.

Heelkundige ingrepen om af te slanken zijn enkel aan te raden bij mensen waarbij deze verandering in levensstijl en bewegingsplan niet voldoende is. Toch zijn ze niet ongevaarlijk en kunnen achteraf nog tal van problemen veroorzaken.