In dit artikel leggen we uit wat overgewicht precies is, hoe dit gediagnosticeerd wordt, wat de risico’s zijn, en hoe je overgewicht en obesitas kan voorkomen of behandelen.
Wat is overgewicht?
De term overgewicht verwijst naar het totale gewicht van een persoon dat te hoog is. Bij overgewicht komt het extra gewicht van de spieren, beenderen, vetmassa, en/of de waterhuishouding van het lichaam.
Overgewicht is nog geen obesitas, want daar heb je hoofdzakelijk een teveel aan vetmassa. De meest bruikbare meting om overgewicht en obesitas vast te stellen is het berekenen van de Body Mass Index. Een BMI wordt berekend op basis van de lengte en het gewicht en wordt gebruikt bij volwassenen, kinderen en tieners.
Diagnose van overgewicht
Wanneer iemand te veel weegt voor zijn lengte gaan we de BMI berekenen. Deze kan berekend worden door je gewicht (in kilo’s) te delen door het kwadraat van je lengte (in meters). Deze waarden geven ons een goed zicht op het overgewicht.
- Een BMI van 14 – 17 geeft aan dat men te mager is
- Een BMI van 18 – 24 is een normaal gewicht
- Een BMI van 25 – 30 betekent overgewicht
- Een BMI van > 30 duidt op een ernstig overgewicht en noemen we obesitas omdat het – meestal – gaat om een teveel aan vetten.
Bijvoorbeeld: je weegt 80 kg, en je lengte is 1,80 meter. Je BMI = 80 / (1,80 x 1.80) = 24,69. Je hebt dus een klein beetje overgewicht.
Risico’s bij overgewicht
Overgewicht is niet enkel een schoonheidsprobleem, maar kan de gezondheid ernstige schade toebrengen. Hoe hoger de BMI des te groter worden de risico’s op:
- Coronaire hartproblemen.
- Hoge bloeddruk..
- Het ontstaan van type 2-diabetes.
- Abnormaal hoge cholesterolwaarden in het bloed.
- Verhoogd risico op dikke darm-, borst-, endometrium- en galblaaskanker.
- Meer kans op artrose van de gewrichten.
- Slaapapneu waardoor je minder diep gaat ademen of soms zelfs stoppen met ademen.
- Bij vrouwen kunnen de hormonen zodanig ontregeld geraken dat er onvruchtbaarheid optreedt.
- Het ontstaan van galstenen.
Preventie van overgewicht
Een gezonde levensstijl helpt om overgewicht te voorkomen. Vanaf de kindertijd moet men leren gezonde voedingskeuzen te maken, een evenwichtige voeding gecombineerd met voldoende beweging. Actief bewegen kan gemakkelijk in het dagelijks leven in gebracht worden.
Naar het werk gaan met de fiets of te voet is veel gezonder dan het nemen van een bus. Een weekendje stappen met de kinderen en nieuwe dingen ontdekken houdt iedereen in beweging en het is nog leuk ook om de familie band te versterken.
Behandeling van overgewicht
De behandeling van overgewicht kan verschillen naargelang de ernst ervan. De meest succesvolle behandeling is deze waarbij je geleidelijk aan gewicht verliest door een verandering in levensstijl, eetgewoonten en een goed bewegingsplan. Bij matig overgewicht zal dit voldoende zijn en het lichaam geleidelijk doen afslanken. Drastisch afslanken geeft een grotere kans op jo-jo effect en kan meer kwaad dan goed doen.
Een verlies van 5 tot 10 procent van het gewicht over 6 maanden tijd is het beste en zal de risico’s op hart- en vaatziekten reeds drastisch verminderen. Langzaam afslanken geeft ook de kans om zich definitief aan te passen aan een gezonde levensstijl en aan het gebruik van een gezonde en evenwichtige voeding. Een goede ondersteuning om minder suikers op te nemen en op te stapelen als vet is het in Gabon bij alle maaltijden zeer veel gebruikte kruid Irvingia. Het helpt veel mensen om hun gewicht beter en makkelijker onder controle te houden.
Bij het beoefenen van sporten zijn aerobics alsook spierversterkende, botversterkende en stretching oefeningen de belangrijkste. De intensiteit kan men langzaam opbouwen zodat men geleidelijk een hoger niveau kan behalen. Voor de meeste mensen is het beoefenen van sport gedurende 2,30 uur per week voldoende, maar dit kan verschillen.
Heelkundige ingrepen om af te slanken zijn enkel aan te raden bij mensen waarbij deze verandering in levensstijl en bewegingsplan niet voldoende is. Toch zijn ze niet ongevaarlijk en kunnen achteraf nog tal van problemen veroorzaken.