Netelroos: types, oorzaken en behandeling

Laatst bijgewerkt op 1 oktober 2025

In dit artikel leggen we uit wat netelroos precies is, wat de gevaren hiervan zijn, welke soorten er precies bestaan en hoe je het kan behandelen.

In het kort

• Netelroos (urticaria) geeft jeukende, rode galbulten die kunnen samenvloeien tot grotere plekken.
• Niet besmettelijk.
• Veelvoorkomende triggers: medicatie (o.a. NSAID’s), insectensteken, temperatuurwissels, druk op de huid, zelden voeding.
• Eerste keus behandeling: niet-sederende H1-antihistaminica; bij aanhoudende/chronische klachten verwijzing naar de arts.
• Direct spoedzorg bij zwelling van tong/keel of ademhalingsproblemen.

Wat is netelroos?

Netelroos (urticaria) zijn plots opkomende jeukende galbulten van wisselende grootte en vorm. Ze kunnen migreren, samenvoegen tot plaque-achtige plekken en gepaard gaan met een prikkelend of branderig gevoel. Ze kunnen overal op het lichaam voorkomen, inclusief het gezicht.

Netelroos oorzaken (triggers)

De onderliggende oorzaak is vaak niet exact bekend. Wel zijn er uitlokkende factoren:

• Geneesmiddelen: o.a. NSAID’s, bepaalde pijnstillers, enkele bloeddruk-/hartmedicatie, antibiotica (gevoeligheidsafhankelijk).
• Fysieke prikkels: druk of wrijving (dermatografisme), kou, warmte, inspanning, zweten, trillingen.
• Insectensteken/beten en infecties.
• Voeding: bij een minderheid. Denk aan b.v. noten, schaal-/schelpdieren, eieren, tomaat, bessen, melk alleen als een duidelijke relatie is vastgesteld (eliminatie/herintroductie, begeleiding arts/diëtist).
• Stress en hormonale factoren kunnen bijdragen aan opflakkeringen.

Kort antwoord: Netelroos is vaak multifactorieel; in veel gevallen wordt geen eenduidige oorzaak gevonden. Focus op triggerherkenning en symptoomcontrole.

Misschien ook interessant: Dit is het verschil tussen een bacteriële infectie en een virale infectie.

Netelroos in het gezicht (galbulten gezicht)

Galbulten op het gezicht vallen extra op en kunnen sneller zwellen (huid is dunner, meer doorbloeding).

• Minimaliseer wrijving/krabben, gebruik lauwe kompressen, en vermijd krachtige cosmetica of exfolianten tijdens een opvlamming.
• Bij ooglid- of lipzwelling: laagdrempelig artscontact; bij tong/keelzwelling of benauwdheid: 112/spoed.

Is netelroos besmettelijk?

Nee, netelroos is niet besmettelijk.
De bulten zijn een huidreactie (o.a. histaminevrijzetting), geen infectie die je kunt doorgeven.

Meer lezen over besmettingen: In dit artikel leggen we je uit hoe besmettelijk bronchitis is.

Soorten netelroos

• Acute netelroos: < 6 weken; vaak spontaan verdwijnend binnen uren tot dagen.
• Chronische spontane urticaria: ≥ 6 weken; oorzaak vaak onduidelijk.
• Fysieke urticaria: getriggerd door kou, warmte, druk, inspanning of zweten.
• Dermatografisme: galbulten na krassen/stevig wrijven.
• Koude netelroos: zeldzaam; risico op syncope in koud water – artsadvies noodzakelijk.
• Angio-oedeem: diepere zwelling van huid/slijmvliezen; kan met of zonder galbulten optreden.
• Erfelijk angio-oedeem (HAE): zeldzaam, geeft meestal geen galbulten; specialistische zorg vereist.

Netelroos behandeling: wat werkt wanneer?

Doel: jeuk verminderen, bulten onderdrukken, triggers beperken.

1) Zelfzorg bij milde klachten

• Koude/lauwe kompressen, loszittende kleding, korte nagels i.v.m. krabben.
• Triggerdagboek: noteer tijdstip, voeding, inspanning, medicatie, temperatuur, stress—herken patronen.
• Vermijd bekende persoonlijke triggers (b.v. NSAID’s, sterke warmte/kou, druk door strakke bandjes/horloges).

2) Medicatie (in overleg met je arts)

• Eerste keus: niet-sederende H1-antihistaminica (bijv. cetirizine of loratadine).
• Bij onvoldoende effect kan je arts tijdelijk de dosis verhogen (binnen richtlijnen).
• Kortdurende orale corticosteroïden kunnen zeer geïndiceerd zijn bij ernstige opvlammingen (arts beslist).
• Chronische urticaria die niet reageert op antihistaminica: specialist kan omalizumab of in geselecteerde gevallen ciclosporine overwegen.

Vermijd overdag sederende antihistaminica i.v.m. slaperigheid en veiligheid. Gebruik geneesmiddelen altijd volgens medisch advies.

3) Voeding & suppletie

• Alleen elimineren als er een aantoonbaar verband is. Vermijd onnodig restrictieve diëten.
• Voor routinematig gebruik van probiotica, spijsverteringsenzymen of “darmslijmvlies-herstel” producten bij netelroos is onvoldoende bewijs. Bespreek altijd met je arts/diëtist.

Hoe netelroos behandelen: stappenplan (praktisch)

1. Check alarmsymptomen: zwelling tong/keel, piepende ademhaling, duizeligheid/flauwvallen → bel 112/spoed.
2. Start symptoomcontrole: koel, niet krabben, loszittende kleding.
3. Niet-sederend antihistaminicum (volgens bijsluiter/arts).
4. Triggerdagboek en vermijd persoonlijk bewezen triggers (incl. NSAID’s indien relevant).
5. > 6 weken klachten of frequente recidieven: huisarts/dermatoloog voor beleid (doseringsaanpassing, doorverwijzing).

Netelroos medicatie: wat bespreek je met je arts?

• Keuze en dosering van niet-sederende H1-antihistaminica.
• Indicatie voor kortdurende corticosteroïden bij heftige opvlammingen.
• Bij chronische vormen: omalizumab of andere tweedelijnsopties door specialist.
• Geneesmiddeltriggers (b.v. NSAID’s): mogelijke alternatieven.

Merknamen bewust vermeden; richt je op werkzame stoffen en medisch advies.

Wanneer medische hulp zoeken?

• Onmiddellijk: zwelling van lippen, tong of keel, moeite met slikken/ademen, duizeligheid, flauwvallen.
• Binnen enkele dagen: klachten die langer dan 6 weken aanhouden, terugkerende aanvallen, vermoeden op medicijnreactie, galbulten in combinatie met koorts of ziek gevoel.

Veelgestelde vragen (FAQ)

Is netelroos besmettelijk?
Nee. Netelroos is een huidreactie en wordt niet overgedragen.

Wat helpt het snelst tegen netelroos?
Een niet-sederend antihistaminicum en koelen. Vermijd krabben en duidelijke persoonlijke triggers.

Wat veroorzaakt netelroos?
Vaak onbekend; triggers kunnen o.a. medicatie (NSAID’s), insectensteken, temperatuur, druk en zelden voeding zijn.

Hoe behandel je netelroos in het gezicht?
Mild reinigen, koelen, geen agressieve cosmetica; overleg met je arts over een niet-sederend antihistaminicum. Spoed bij zwelling van lippen/tong/keel.

Meer lezen? Dit zijn hooikoorts symptomen en zo ga je ermee overweg.

Altijd op de hoogte van het laatste gezondheidsnieuws? Abonneer je dan op onze nieuwsbrief: